OMTREK (n. m.)
TERM USED AS TRANSLATIONS IN QUOTATION
CONTOUR (fra.)TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
CIRCUMFERENT STROKE (eng.)FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
Parasius, goet van omtreck.
[D'après NOLDUS 2008, p. 5-7:] Parrhasios était bon pour les contours.
Conceptual field(s)
Quotation
15 T’is wonder wat gracy men siet uytstorten {In’t leven vindt ment al.}
De Natuer in’t leven, aen alle sijden,
Hier is al te vinden wat ons mach schorten
Van werckinghe, steldsel, en schoon vercorten
Omtreck, en binne-werck, om ons verblijden :
Door veel doen, en herdoen, met langhe tijden { Datmen uyt zijn selven doen moet, om inventie te hebben.}
raecktmen ervaren als Meester ter eeren :
maer uyt zijn selven doen moetmen oock leeren.
[D'après NOLDUS 2008, p. 39:] 15 Il est merveilleux de voir quelle grâce la Nature déverse partout dans la vie.{Dans la vie, on trouve tout.} C’est ici que l’on trouve à souhait ce qui peut vous manquer pour l’action, la pose ou le beau raccourci, le contour et ce qu’il renferme. En travaillant beaucoup, en reprenant sans fin, on acquiert l’expérience d’un Maître respecté mais il faut apprendre également à puiser en soi-même.
Conceptual field(s)
Quotation
4 Want eenes bootsen oft Beeldts composicy
Is van veel leden in eenen Lichame,
Al begrepen binnen de superficy : {Superficium, is den omtreck, wat d’Historie oft ordinantie is.}
maer de History heeft (nae haer condicy)
Van bootsen oft Beelden daer toe bequame
Haer compositie ghevoeght te same:
Dan siet, om dese te stellen te deghen,
Zijn seven Motus, oft roerende weghen. {Van de seven Motus, oft bewegingen, in der ordinantie t’onderhouden.}
[D'après NOLDUS 2008, p. 61-62:] 4 Car la composition d’une Figure consiste en la combinaison de plusieurs parties en un Corps compris dans son contour ou sa superficie. {La superficie est définie par le contour. Ce qu’est une Histoire ou ordonnance.} Mais l’Histoire est (par définition) une composition constituée de plusieurs Figures appropriées au sujet. Voyez, pour les poser correctement il y a sept Motus ou directions de mouvement. {Des sept Motus ou mouvements à respecter dans l’Ordonnance.} 5 Pour commencer : tendant vers le haut {Des sept Motus ou mouvements à respecter dans l’ordonnance.} puis descendant vers le bas, vers la droite, vers la gauche s’éloignant de nous, venant à notre rencontre finalement, remplissant l’espace en un cercle. Mais il faudra toujours respecter la taille du support, {Respectez la taille du panneau ou de la toile.} et éviter l’impression que les figures portent le cadre, ou qu’elles sont à l’étroit, comme dans des boîtes. 6 Disposez votre peuple un peu librement, c’est plus beau. Ne laissez pas votre esprit s’égarer au point où vous faites les choses si grandes que mains et pieds touchent le cadre ou que les Figures soient à l’étroit et serrées, à cause des limites que la toile vous impose. {Que dans une petite pièce, il ne faut pas faire des figures trop grandes ou trop serrées.} Effacez, déplacez, selon ce que l’Art vous permet : vous êtes libre, ne faites pas de votre people des esclaves.
Conceptual field(s)
Quotation
't Gaet vast en seker dat d'alderbeste Meesters die hare Konst in Koper, Yvoor, Marmer, ofte oock in verscheydene verwen oeffenen, uyt de naturelicke dinghen selver eenigh grondt-leeringhen trecken om haere imitatie nae 't voorschrift der selvigher te richten, om niet alleen den gantschen omtreck der voorghestelder lichaemen recht wel te treffen, maer oock om 't licht ende de schaduwe, de verhooginghen ende de verdiepingen nae 't leven uyt te drucken.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] It is certain that the very best Masters who practice their Art in Copper, Ivory, Marble, or also in different paints, extract some precepts from the natural things themselves to direct their imitation after the precepts of this, to not only strike the entire contour of the depicted bodies well, but also to express the light and shadow, the highlights and depths after life.
This section is not present in the first Latin edition of 1637, but is included in the 1694 editions. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Noch openbaert sich d’ongheloofelicke kracht deser Symmetrie allermeest in de Teycken-konst ofte in d’eerste afschetsinghe der ghevondener dinghen. Dies plaghten oock allerley Konst-vroede Mannen het schierlicke wel gheproportioneerde bewerp van een ghenoeghsaemlick door-kaude Inventie voor het voornaemste grond-werck deser Konsten te houden; wanneer naemelick d’arbeydsaeme Konstenaers haere eerste invallen, sonder ’t behulp van eenigh vermaeckelicke Coleuren, in enckele proportionele linien soo gheestighlick voor ooghen stellen, datmen allenthalven de levendighe kracht der dinghen selver in d’eenvoudigheyd haerer omtrecks en de slechtigheyd haerer eenverwigher binne-wercken verneemt.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] Yet the unbelievable power of this Symmetry reveals itself most in the Art of Drawing or in the first sketch of the found things. Various Art-loving Men tended to keep this well-proportioned design of a sufficiently conceived Invention for the main groundwork of these Arts; namely when the diligent Artists envision their first ideas in a few proportional lines, without the help of any entertaining colours, that one learns everything about the lively power of things itself in the simplicity of its contour and the mediocrity of its one-coloured interior.
This section in the Dutch edition is different from the English and Latin edition. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Volght nu dat wy mede een weynigh van de uyterste linien handelen. Want ghelijck den Konstenaers sorghvuldighlick daer op heeft te letten, dat sijne verwen, als het passe heeft, aerdighlick in malckander moghten verschieten; soo behoort hy met eenen oock goede achtinghe op d’uyterste linien te nemen; vermidts de hooghste volmaecktheyt der Konste wierd oyt gheoordeelt voornaemelick daer in te bestaen, dat den omvangh ofte omtreck der figuren met sulcken aerdighen ende onbedwongen soetigheyd sy getrocken, dat d’aenschouwers daer in meynen te sien ’t ghene onsienelick is. Ons ooghe laet sich lichtelick voorstaen, dat het achter de schilderije iet meer siet dan daer te sien is; wanner d’uyterste linien, die het beeld omvanghen ende in sich besluyten, soo gantsch suyverlick sijn getrocken datse een goedt stuck weegs in ’t tafereel selfs sonder eenighe schaerdighe uytkantigheyt schijnen te sijn verdreven. Het maeckt dat de figuren, niet plat, maer rondachtigh schijnen te sijn; als de kanten der selviger met gantsch dunne en fijne verwen-streken, sich allenghskens omrondende, uyt ons ghesicht ontwijcken. De aller treffelickste Konstenaers hebben eertijds ongeveynsdelick beleden, seght Plinius {Lib. xxxv. Cap. I.}, dat Parrhasius sijn werck in het maeken van goede omtrecken aller best plaght te voldoen. Dit is d’opperste volmaecktheyd daer een goed Konstenaer toegheraecken kan. Ende alhoewel het gheen kleyne saecke en is de lichaemen selver met haere binnewercken behoorlicker wijse af te maelen, nochtans hebben vele daer in eenen sonderlinghen lof behaelt; maer d’uyterste lichaemen wel te maecken, als oock de maeten van d’aflaetende schilderije bequaemelick binnen sijne linien op te sluyten, is gheen ghemeyne saecke, ende wordt maer alleen gheacht het werck te sijn van een gheluckighe hand. Want den uytersten omtreck moet sich selven soo blijckelick omvanghen, en soo gheestighlick in een aerdigh omrondsel eyndighen, dat het niet alleen schijnt te beloven wat daer achter schuylt, maer dat het met eenen oock schijnt te vertoonen ’t ghene daer onder verborghen light. Ghelijck dan d’oude Meesters den oppersten lof in d’uyterste streken vrijhertighlick aen desen Parrhasius gaven, soo wierd hy nochtans gheoordeelt sich selven in het binnenwerck dapper ongalijck te sijn.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] Now follows that we also discuss the outer lines a bit. Because like the Artist pay close attention that his colours, when necessary, would nicely fade into eachother; as such he should simultaneously pay attention to the outer lines; as the highest perfection of the Art is also thought to exist mainly in this, that the circumference or contour of the figures are drawn with such a nice and unrestrained sweetness, that the spectators believe to see that which is indiscernable in it; when the outer lines that encompass and comprise the image, are drawn so very purely that a big part of the scene appears to have been dissipated without any sharp outer edges. It makes that the figures appear to be not too flat but roundish; as its edges, with very thin and fine brushstrokes, gradually rounding, disappear from our view. The most capable Artists have confessed honestly, says Plinius {…}, that Parrhasius did the best job in making good contours. This is the highest perfection that a good Artist can achieve. And although it is no small matter at all to paint the bodies themselves with their interiors in an acceptable manner, nonetheless many have achieved exceptional praise in it; but making the outer bodies well, as well as capturing the size of the painting capably within its lines, is not a common thing, and is thought to only be the work of a fortunate hand. Because the outer contour has to encompass itself so clearly and finish so cleverly in a nice rounding, that does not only suggest what lies behind it, but that simultaneously appears to show that which lies underneath. Like the old Masters gave the highest praise regarding the outer strokes generously to this Parrhasius; as such he was nonetheless judged to be very uneven with the interior [NDR: of the figures].
Junius addresses the necessity to soften the contour (uiterste lijn, omvang, omtrek) of the different shapes in a painting. If the artist manages to round off (omronden) the contours well, the figures will appear to be round (rondachtig) instead of flat and without any harsh edges (uytkantigheyt, approximate translation). To achieve this effect, one needs to dissipate (verdrijven) the colours as well as a delicate brushstroke (verfstreek). By referring to Parrhasius, Junius explains that it is more difficult to form the contours well in comparison the interior (binnenwerk) of the figures.[MO]
Conceptual field(s)
ANGEL, Philips, Lof der Schilder-Konst, Leiden, Willem Christiaensz van der Boxe, 1642.
1 quotationsQuotation
De eerste Schilderyen sijn gheweest niet meer dan alleen simpele ommetrecken, by de Latijnen ghenaemt linearis pictura, hier naer wiert ghevonden dese buyte-trecken te vullen met een der ley Coleur, het welcke by den Griecken geheeten wiert Monochroma, dat is, Schilderyen met eene Verruw'. […] Hygtenontes, Dinias, en Charmas sijn de eerste gheweest die Konterfeytsels maeckte met eenderhande verruw […]: Soo getuycht Plinij lib. 35. cap. 8.
[proposition de traduction, Léonard Pouy:] Les premières peintures n’étaient pas plus que de simples contours, nommées linearis pictura par les latins. Il fut ensuite découvert comment remplir ces lignes de contour au moyen d’une seule couleur, ce que les grecs appelaient monochroma, soit une peinture d’une seule couleur. […] Hygianon, Dinias et Charondas furent les premiers à faire des portraits au moyen de couleurs uniques […], déclare Pline dans le livre 35, chap. 8.
Conceptual field(s)
Quotation
’T en is oock niet geraden, seght Franciscus Iunius, dat wy ons selven tot eenen Meester alleen overgeven, om die in alle dingen te volgen: Apelles was ongetwijffelt den aldervermaersten, nochtans hebben hem wel eenige in ’t een of ’t ander deel te boven gegaen: Hy wiert wel van d’Oude Meesters gepresen, maer niet dat hy alleen behoorde na-gevolght te worden. {Hoemen van verscheyde Meesters het beste moet kiesen ende t’samen voegen.} ’t Soude wel Goet zijn als Apelles te werden, maer wat kan ’t schaden datmen tot de bevalligheyt van Apelles toevoeght de Geluck-stoutigheyt van Zeuxis, d’onvermoeyde neerstigheydt van Protogenes, de kloecke diepzinnigheydt van Nicophanes; ende andere hare deughden meer aen te namen. Soo seggen wy nu oock, wat kan het hinderen soo wy Raphel Vrbijn als een lichtende Fackel in fraye ordineeringhe, zedige besigheyt der Beelden, ende grootse gedachten willen navolgen, dat wy daer by soecken te krijgen de wisse Teyckeningh en vaste omtrecken van Carats, Testa ende andere; de bevalligheydt, cierlijcke playsantie, ende rijcke Majesteyt van Pietro de Cortone, de verstandige waernemingh der vlacke schaduwen en dagen, Crokeringh ende natuerlijcke Coloreeringh van Poussijn, Barotius, Symon Vouet, ende watmen meer na sijn humeur en gave oordeelt, in andere Meesters, navolgenswaerdigh te zijn.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] It is not advisable, says Franciscus Junius, that we surrender ourselves to just one Master, to follow him in every way: Apelles doubtlessly was the most famous, yet some have surpassed him in one or another element: He may have been praised by the Old Master, but not that only he should be imitated. {How one has to choose the best of different Masters and combine it.} It would be Good to become like Apelles, but it cannot hurt if to the gracefulness of Apelles one adds the happy audacity of Zeuxis, the relentless diligence of Protogenes, the strong profoundness of Nicophanes; and the virtues of others, would be added. As such we also say, how can it hurt if we want to imitate Raphael of Urbino as a burning torch for its lovely composition, virtuous action of the figures, and great thoughts, that we attempt to obtain the good Drawing and steady contours of Carracci, Testa and the others; the gracefulness, graceful pleasance and rich Majesty of Pietro da Cortona, the wise observation of flat shadows and lights, folds and natural Coloring of Poussin, Barocci, Simon Vouet and what one judges to be worth imitating after his mood and talent, in other Masters.
APELLES
BAROCCI, Frederico
CARRACCI, Annibale
DA CORTONA, Pietro (Pietro Berrettini)
JUNIUS, Franciscus
NICOPHANES
POUSSIN, Nicolas
PROTOGENES
RAFFAELLO (Raffaello Sanzio)
TESTA, Pietro
VOUET, Simon
ZEUXIS
Conceptual field(s)
Quotation
{Opmerking over de Volg-Konst.} Staet oock noch voor af, aen te mercken datmen de Kinderen door de Konst van navolgingh of nabotsingh tot alles dat de Schilder-Konst aengaet, kan aenleyden, want dewijl het onmogelijck is alles dat de Teycken-kunde vermagh te doen, in ‘t bysonder voor te schrijven, soo brenght de Volgh-kunst, de Teycken-kunde een bysondere algemeene hulpe toe. Waer vintmen doch eenen Schilder (seyt Quintilianus), die alles ’t gene inde natuere voorvalt, heeft leeren af-teyckenen, nochtans en vint een konstigh Meester die de rechte maniere van navolgingh heeft, sich noyt verlegen, alles wat hem voorkomt, aerdigh af te beelden. Na datwe dan nu de Jonge Leerlingen, volgens d’onderwijsinge vande kleyne begintselen hebben leeren aen stoelen en bancken gaen, en datse door de eerse wijse van doen, het beginstel van navolgingh hebben verkreghen, soo moet men haer seer neerstigh en langhe besigh houden in het na-teyckenen van goede, welgehandelde en uytvoerighe Teyckeningen, welcke wy oordeelen veel nutter en bequamer te zijn dan eenige Print-kunst; {Teyckenen na Teyckeningen seer nut.} de reden daer van is om datse in een goede Teyckeningh niet alleen en sien de schickinghe, vaste Teyckeningh, verstandighe witheydt der omtrecken, dagh en schaduwe, toetsen en hooghsels, maer sy sien daer met eenen oock de maniere van handelinghe en Teyckenachtighen aert, ’t welcke sy in een Print niet en sien, en by gevolgh daer oock niet uyt leeren konnen, dan met langen tijdt en grooten verdrietigen arbeyt, sonder dickwils een vaste maniere te bekomen, maer maecken dat hunne dingen nu sus, dan soo, luck raeck, komen uyt te vallen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {Remark about the Art of Imitation.} Beforehand we should point out that one can stimulate Children to anything that concerns the Art of Painting by means of the Art of following or imitation, because although it is impossible to prescribe everything that the Art of Drawing entails separately, as such the Art of Imitation gives great assistance to the Art of Drawing. Where can one find a Painter (says Quintilian), who has learned to draw everything that occurs in nature, yet an artful Master who has the right manner of imitation is never wanting to nicely depict all that occurs to him. After we have gotten the young pupils going with the instruction of the small principles of imitation, and that they have obtained the principle of imitation by this first action, as such they should be kept busy diligently and long with the drawing after good well-executed and comprehensive Drawings, which we believe to be much more useful and adequate than any Art of Print; {Drawing after Drawings is very useful.} the reason for this is that in a good Drawing they will not only see the composition, steady Drawing, sensible whiteness of the contours, light and shadow, touches and highlights, but they will also see the manner of treatment and nature of drawing, which they cannot see and therefore cannot learn from a Print, except after a long time and great sad labour, often without obtaining a steady manner, causing that their things will sometimes occur like this or that, haphazardly.
This section is not included in the English translation. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Nu is de Vrage waer door het kenbaerste sal zijn, of door de partyen bysonder, ofte door alle parthyen indien omtreck op sijn plaets begrepen en opgesloten, waer van den omtreck de generale Masse of geheel komt te vertoonen? Hier op en sullen wy geen ander Antwoorde geven, dan het Exempel van Apelles; dewelcke (als hy voor den Koningh stont, en hem dien Man bekent maecken wilde, van welcken hy in een verciert gewaet, spottelijck uyt ’s Koninghs naem te Gast genoot was) een Kool uyt de Aertstede nam, en schetsten den generaelen omtreck, die hy vande gedaente des Mans in sijn memorye hadt gehouden, soo juystvormigh op eenen muer, dat den Koningh, die den Man te vooren ghekendt hadde, uyt dese generale treck konde sien, wat voor een Man Apelles meende.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] The question is now how it is most recognizable, through the parts in particular or through all parts that are contained and placed within that contour, of which the contour shows the general Mass or whole? On this we will provide no other answer than the example of Apelles; who (as he was standing before the king, and wanted to tell him about the Man in disguise who he had witnessed mocking the King’s name) took a Coal from the fire and sketched the general contour that he remembered from the shape of the Man so well-shaped on a wall, that the King, who knew the Man before, could see from this general stroke which Man Apelles meant.
Conceptual field(s)
Quotation
{Hoemen hem in ’t Schetsen en nader opstellen sal dragen.} En dat eerstelijck vande Schets, met het welck gy oock eerstelijck uwe dingen, het zy in wat manniere van Teyckeningh, Geestigh, Luchtigh, doch verstandelijck moet beworpen, en daer na met opmerckingh, volgens ’t gene wy daer van hebben aengewesen, deselve Corrigeeren en in ’t net stellen, alsins sich gewennende de voornaemste Schaduwtjens en Douwtjens met de Kool, in ’t nader op-stellen Meesterachtigh aen te wijsen, op dat ghy U vande stellinghe beter soud’ moghen verseeckeren: (…) {Vande ommetreck.} Na welke men moet beginnen Om-te trecken, en daer in voor al wel acht gheven op de Eeligheydt van de ommetrecken, om die ter rechter plaets te schicken met bewaringh van Parthyen;
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {How one should behave in Sketching and further composing.} And first about the Sketch, with which you also firstly should design your things, in which manner of Drawing, Spirited, Loose, yet wisely, and afterwards with observation, following that which we have said about it, correct it and compose it neatly [ndr: in a finalized form], making a habit out of pointing out masterfully the main Shadows and mouvements [ndr: uncertain translation!] with Charcoal, in the improved composition, in order to better determine the composition: (…) {About the contour.} After which one should start to make the contours, therein paying utmost attention to the Nobility of the contours, to place them at the right spot in line with the Parts;
Conceptual field(s)
Quotation
{Vande omtrecken.} Merckt vorders aengaende de omtrecken, dat gy die niet te hart noch te scherp en haelt, voornamentlijck op den dagh; (het sy dan dat ghy Teyckent met Swart Krijt, of Root Krijt, of anders:) maer inde beschaduwde zijde mooght ghyse wel wat stercker en breeder haelen; t’elckens daer op acht gevende, datse door het uytschaduwen soodanigh konnen weg smelten, datter by na als gheen trecken meer overigh en blijven; alsoo dat uwe Teyckeningh schijnt als sonder ommetrecken Geteyckent te zijn;
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {About the contours.} Also pay attention, with regard to the contours, that you do not draw too hard or too sharply, especially in the light parts; (whether you draw with Black Crayon, or Red Crayon, or something else:) but in the shadowed part you may draw them a little more strongly and broadly; always paying attention, that they can melt away through shadowing in such a way, that almost no strokes remain; through which your Drawing will appear to be drawn without contours;
Conceptual field(s)
Quotation
Als gy nu uwe Teykeningen opmaekt, die door de netter schetsingen alreets een gedaente hebben, zoo zie toe, dat gy niet wederom buyten spoor geraekt, geeft de buitekanten haer
eygene zwiertjes, niet met een omtrek, die als een zwarten draet daer om loopt, maer wijs met een luchte hand stuk voor stuk aen.
[BLANC J, 2006, p. 109-110] Une fois que vous aurez achevé vos dessins, auxquels vous aurez donné une certaine forme par des esquisses plus finies, vous veillerez également à ne plus ressortir du chemin. Vous tâcherez de donner aux dehors leurs propres petits mouvements, non pas avec un contour courant autour, comme un linéament noir, mais en indiquant chaque élément après l'autre, d'une main légère.
Conceptual field(s)
Quotation
[...] En is ook niet altijts van nooden de buytekant door een omtrek aen te wijzen; want somtijts kunnen ook eenige duwkens, wijt van elkander, dezelve veel grootser uitbeelden.
[BLANC J, 2006, p. 110] Et il n'est pas toujours nécessaire d'indiquer le dehors par un contour. Quelques petites touches éloignées les unes des autres peuvent parfois suffire à les représenter avec beaucoup de grandeur.
Conceptual field(s)
Quotation
Seker een Schilder die niet anders en weet dan de bloote omtrekken der schoone leden, en de muskelen der Statue-beelden in haar teykeningh en gedaante na te volgen, sal sich seer verlegen vinden wanneer hy eenige beelden na seker gegeven voornemen moet schicken, op datmen waarlijck de vereyste werckingh, en geen andere in zou zien. Ja hy sal sich genoegsaam onbedreven in de Menschkunde vinden, wanneer hy slegts in de Collegien Akademie beelden sal Teyckenen; als niet wel konnende waarnemen door welke meester spelende Muskelen, en Partyen, sijn voorgesteld beeld in ’t leven werkt; op dat hy die nauwkeurig in agt nemende, en wel navolgende, die ook aan sijn Beeld sou konnen geven, en maken dat de actie van sijn Teykening met die van sijn Model, welwerkende over eenstemd. Want nadien de muskelen volgens d’ontelbare verscheydentheden der werckingen, oneyndig verschillige gedaantes konnen hebben; die onmogelijck uyt geen Statuen of Pronkbeelden konnen geleerd werden, om dat in yder voorbeeld slegts een enkel en bepaald geval vertoond werd: soo volgd van selfs, datmen in de algemeene Schilderkonst, niet alleen en moet verstaan wat yder Muskel in dusdanigen Actie doet, maar in wat trap en gedaante en onderschikking sy sulx doet; en wanneerse min en wanneerse meer, geweldig of stemmingh sulx doet: want men moet vast stellen dat yder bysondere doening of beroerlijkheyd niet alleen sijn eygen muskel, of muskelen heeft, om dit of dat lit te buygen, te regten, op te trekken, na binnen, na buyten en elders heen te drayen en op te houden, maar dat sulx ook door veelerhande toevallige trappen geschied.[continues…]
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Certainly, a painter who knows nothing but how to imitate the naked contours of beautiful parts and the muscles of the sculpted figures in their design and appearance, will feel very embarrassed when he has to arrange some figures after a certain concept, in order to see the required function and not some other. Yes he will find himself completely incapable in the Anatomy, if he would only draw Academy figures in the Colleges; as he is unable to perceive by which master moving muscles and parts his imagined figure does in real life; so that he could observe this carefully, and imitating it well, to give it to his figure as well, to ascertain that the action of his drawing coincides well with that of his model. Because since the muscles can have an endless amount of different shapes, following the countless differences of actions; which can impossibly be learned from Statues or Sculptures, because in every examples but one and a specific case is show: and it naturally follows that in the general Art of Painting, one should not only understand what every muscles does in such an action, but to what extent and shape and subordination he does it; and when it does it more or less great or enjoyable: because one has to note that every specific action or movement does not only have its own muscle or muscles, to make this or that limb bend, straighten, pull up, turn in or out or in another direction and keep it up, but that this happens through manifold coincidental steps.
Conceptual field(s)
Quotation
Nadien wy dan weten dat de meeste part sulx by de gis doen, of de Voor-beelden van andere Meesters, of het Leven alleen volgens de leyding van haar Oog na wandelen; Soo twijffelen wy geensints of een openhertig Konst-oeffenaar sal ons geern toestaan, dat wanneermen hem een Tronie op gaf te stellen, waar van het Hoofd volgens een bepaalde hoeveelheyd, dus of soo veel agter of voor over gebogen was, dat hy sulx buyten bekommering van dwaling, niet wel noch gelukkig souw konnen uytvoeren, sonder daar toe een fixen Regel te hebben, na welke hy de verkorting des Ovaals, en de afwisseling van het Kruys, seker souw konnen betrekken. Om u dan ook hier in een Middel by de Hand te doen hebben, soo moet voor af aangemerkt werden, dat de toevallige buyging des Hoofds, voorwaarts of agterwaarts over, regt van vooren aan te sien meest van eenderley Geslagt is : en dat ontrent de stelling van soodanige Tronien alleen agt te geven is, op de Krimpende of verkortende omtrek des Ovaals, en de buyging van de Boog of Orizontale Cirkel des Gesigts, welke tot het Kruys van de Tronie behoord. De rest kan seer gevoegsaam gedaan werden, en door hulp van de Tronie op zije; En die welke vlak van vooren aan te sien zijn, alswe op sijn plaats in dit Hoofd-stuk vernemen sullen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Now that we know that most do this by guessing, or following the Examples of other Masters or Life only based on the guidance of their Eye [ndr: Goeree emphasizes the loose character of this type of observation]; As such we do not doubt that a frank Art-practitioner will easily allow us [ndr: to state], that when one would order him to compose a Face, of which the Head would be bent backwards or forwards to a certain degree, he would not be able to execute this well nor happily without any fear of failure, without having a fixed Rule for it, after which he could draw the foreshortening of the Oval, and the change of the Cross. To also provide you with a tool for this, it should be remarked beforehand that the incidental bending of the Head, forwards or backwards or full face is mostly of one Character: and that regarding the composition of such Faces one should only pay attention to the Shrinking or foreshortened contour of the Oval, and the bending of the Arch or Horizontal Circle of the Face, which belongs to the Cross of the Face. The rest can be done appropriately by means of the Face from the sight; And those [ndr: Faces] which are full face and up close, as we will learn in another place in this Chapter.
Conceptual field(s)
Quotation
Gaat dan heen, en haal de kleine gedeeltens, die door het uitveegen verflaaut geworden waaren, als ’t hair, Oogen, neus, mond, vingers en toonen&, hier en daar met toetsjes wat meerder op, dezelve neffens de Omtrek, op den dach heel teer en zacht houdende, de Schaaduw zyde een weinigje sterker: dus doende vertoont zich de ommetrek natuurlyk, en ’t geeft een ongemeene grootsheid en welstand, aan u beelden, of andere voorwerpen. Daar na zalmen de vlakke Schaaduwe, van booven, en allengskens tot beneeden toe, met een enkele artzeeringe taamelyk kloek aanleggen, zo gelyk, en evenwys van elkanderen, als ’t moogelyk zyn zal, dat ’s voor zo ver de geschaaduwde voorwerpen betreft. Dan de flaauwe tint of rondigheid begonnen, ook met een enkelde artzeeringe, maar heel zacht, min of meer, naar dat uw voorwerp is; want de mezetinten moeten nooit verdubbeld zyn.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Then continue and accentuate the small parts that had been diminished by rubbing out, such as the hair, eyes, nose, mouth, fingers and toes etc., here and there with small touches, keeping them – besides the outline – very delicate and soft in the light parts, the shadow side a bit stronger, on your figures and other objects. Afterwards one shall build up the flat shadow from high to the lower parts, rather strongly with some hatchings, just like and similar to each other, if possible for as far as the shadowed objects are concerned. Then one starts with the faint tone or roundness, also with a few hatchings, but very softly, as your objects demands it; because the mezzotints should never be doubled.
Conceptual field(s)
Quotation
Voor myn besluit zal ik hier nog iets aanmerken, weegens vierderly byzondere manieren der Oude Antiken.
D’eerste Stark, Kloek, en Robust; dezelve is naagevolgt, door Michel Angelo, Karats, en ’t heele School van Boulogne; welke manier eigentlyk , van de Stad Atheenen oorspronkelyk is.
De tweede, Swak en Vrouwagtig, welke waargenomen wierd door Jan de Boullogne, en meer anderen; die men oordeeld van Korinthen afkomstig te zyn.
De derde, vol van Teeder en Bevalligheid; die men voorgeeft dat Apelles, Phidias en Praxitieles gevolgt hebben, welke manier in zeer groote agtinge gehouden wierd, en vast steld van Rhodes oorspronkelyk te weezen.
Met de vierde, wijst ons aan een grootse ommetrek, als mede Natuurlyk, Seedig en Korrekt; zynde naagevolgt door Raphaël, Pousyn, &c. en is afkomstig van Siconien, een stad uit Peloponnesen: is eygenthlyk zo tot volmaaktheid geraakt, om dat uit ieder manier het beste gekoozen is, en by een gevoegt is.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] For my conclusion I will discuss some things regarding the four specific manners of the old ancients. The first, strong, potent and robust; it is followed by Michelangelo, Carracci and the entire Bolognese school; which manner actually originated from the city of Athens. The second, weak and feminine, which was observed by Giambologna and many others; which one believes to come from Corinth. The third, full of tenderness and grace; which is thought to be followed by Apelles, Phidias and Praxiteles, which manner is held in very high esteem and is considered to originate from Rhodes. With the fourth, it shows us a great contour, as well as natural, virtuous and correct; being followed by Raphael, Poussin, etc. and originates from Sicyon, a city in the Peloponnesus: actually came to such perfection because the best was selected from each manner and combined.
APELLES
CARRACCI, Annibale
École bolonaise
GIAMBOLOGNA (Jean de Boulogne)
MICHELANGELO (Michelangelo Buonarroti)
PHIDIAS
POUSSIN, Nicolas
PRAXITELES
RAFFAELLO (Raffaello Sanzio)
Conceptual field(s)
Quotation
Nu is het licht af te neemen hoe vermaakelyk het is, in het Teekenen naar ’t Leeven, wanneer men een vaste Omtrek heefd, van een Enkeld of Rond voorwerp, ’t zy Konterfytzels, Naakte Beelden, Kleedinge, ja wat zoude mooge zyn; ’t geen alleen met ophoogen, ons werk verheeven maakt, ’t voorwerp gelyk doet worden, en de Schaduwe ziet voortkomen, zonder daar aan te raaken; als hier en daar des noods zynde, een diepzeltje in de donkerste holligheeden te geeven, de Reflexien daar uit te spaaren indien het zulks vereyscht: en zo de Grond wat te donker mogt zyn; zult gy met u licht, de gemelde Reflektien sagjes aanwyzen. Waar uit men wel kan afneemen, hoe veel vaardiger deeze manier, als d’anderen is: want terwyl den eenen, zyn Beeld op wit papier tykenende vaardig maakt, hebt gy’er dikwils met zulks te doen, twee of meer gedaan. En deeze Teekeninge wel uitgevoerd zynde, zyn zeekerlyk de bekwaamste om naar te Schilderen, en hoeft geen graau geschilderd Modél, ja het Leeven zelfs te wyken, wel te verstaan op de Kouleur na.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Now it is easy to understand how delightful it is, in drawing after the life, when one has a firm contour, of a single or round object, whether portraits, nude figures, drapery, yes whatever it may be; which makes our work elevated by heightening alone, makes the object resemble and show the shadow coming forward, without touching it; if necessary, put a little depth in the darkest hollow parts, save the reflections from it if demanded: and if the ground is a bit too dark; you will point out the aforementioned reflections with your light. From which one can easily understand, how much more adequate than the other this manner is: because although one [ndr: artist] capably makes his figure by drawing on white paper, you will have done two or more in this manner. And if these drawings are executed well, they are surely the most adequate to paint after, and no model painted in gray will have to be inferior to life itself, that is except for the colour.
Conceptual field(s)
Quotation
Het is zeer loffelyk, dat een Teikenaar zich aan de Omtrek, ten hoogsten laat geleegen leggen: doch het is zeer onnozel, alsmen meent, dat het zonder de Schaduwe zou konnen geschieden, alzo de Omtrek en de Schaaduwe, zodaanig aan elkanderen vermaagschapt zyn, dat den een zonder d’ander, niet volmaakts kan uitwerken. [...] Het is onweederspreekelyk, dat de Superfiçieele aanwijzinge of Omtrek, van eenig voorwerp, hoe die ook mogt zyn, dezelve voorwerpen niet kenbaar kan maaken, zonder hulp der Schaaduwe; want de Schaaduwe geeft de verheeven lichaamelykheid. Het is dan van de regte weg afgedwaald, niet te willen weeten, dat de Schaaduwe, de Omtrek bestant doet zyn, en de Omtrek alleen, niet meer is, als het A, B, C, in de Letterkunde, dewelke van geen d’er waarde geacht werd, als zy niet te zaamen gevoegt, en woorden uitmaaken.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] It is very praiseworthy that a draughtsman pays at least some attention to the contour: yet is very stupid, if one thinks that it could be done without the shadow, as the contour and the shadow are so connected to each other, that the one cannot turn out perfect without the other. […] It is undeniable that the superficial indication of the contour of any object, however it may be, cannot indicate these objects without the help of a shadow; because the shadow provides elevated corporality. It is deviated from the right path, to be unwilling to know that the shadow makes the contour exist, and the contour alone is nothing – just like the ABC in literature, which is seen as worthless if they are not combined and form words.
Conceptual field(s)
Quotation
[Judicio:] Wie zal zeggen dat de Konstwerken der Chineezen, die tot heeden noch zonder Schaduw is, volmaakt zyn? ’t Is waar haar Ommetrekken zyn wel suiver en Korrekt na haar meening; maar des niet teegenstaande alles schynt plat, gelyk het ook is. En al praktiseeren zy noch duizend Jaaren, zo zullen zy ’t zonder Schaduwe niet goet maaken.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] [Judicio:] Who will say that the art works of the Chinese that are up until today without shadow, are perfect? It is true that their contours are pure and correct to their opinion; but nonetheless everything appears to be flat, which indeed it is. And even if they practice for another thousand years, they will never make it right without shadow.
École chinoise
Conceptual field(s)
Quotation
[NDR : Définition de opschilderen] Hier moetmen, om de beste manier te volgen, van achter beginnen, te weeten de lucht, en dus allengs na vooren toe, zo behoud men altoos een bekwame en vogtige grond achter de Beelden, om den uitersten omtrek daar in te doen verdwynen, het welk, anders begonnen, ondoenelyk is. Behalven dit is'er noch een voordeel in […] dat men gewaar werd dat het stuk vorderd, en alles by malkander, zo in schikking, als houding wel staat, en daar door geduurig het oog kitteld en vermaakt, waar door de lust, zo menigmaal men het ziet, opgewekt en aangezet word.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 63:] [NDR : Définition de le couler ou la première couche des couleurs ] Pour faire ce travail avec fruit, il faut commencer par le fond, c’est-à-dire le ciel ; pour continuer de même en avançant graduellement vers le premier plan. De cette manière on conserve un fond gras & humide pour y faire fondre les contours des objets ; ce qui est absolument impossible en suivant une autre méthode. Il en résulte encore un second avantage […] qu’on aperçoit des progrès qu’on faits, & que la disposition & la convenance des objets se présentent plutôt à l’œil ; ce qui, en flattant la vue, reveille le courage & l’amour du travail […]
Conceptual field(s)
Quotation
Ik heb hier vooren gezegd, dat de superficie of d'uiterste ommetrek, in de Tinten der grond dienen te smelten, op dat dezelve, van de verheevene partyen afwykende, zo veel niet vóór komen zal als d'andere.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 69:] J’ai dit plus haut que le contour ou le trait extérieur doit être fondu dans les teintes des objets qui lui servent de fond, afin qu’en fuyant, par ce moyen, des parties saillantes, il n’avance pas autant qu’elles.
Conceptual field(s)
Quotation
Ja het is onmogelyk dat ider byzondere beweeging, of gestaltenis des lichchaams goed kan zyn, die niet natuurlyk uytgedrukt en met deze drie hoedanigheden verzeld zyn, namentlyk een grootze ommetrek, fraaye zwier in de beweeging, en een schoone koloriet.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p.82:] Il est même impossible qu’aucune attitude puisse être belle, ou qu’il y ait de mouvement agréable, s’il n’est point les trois qualités dont nous venons de parler; savoir, un contour élégant & noble, un contraste bien raisonné & gracieux, avec un beau coloris […]
Conceptual field(s)
Quotation
De Konstenaars, die hun vermaak scheppen in zulke Lichten [ndr : kaars, kamp, fakkel] te verbeelden, dienen acht te geeven op deze drie, voor hen zeer nutte, aanmerkingen. Eerstelyk, dat zy hun meeste licht in het Stuk by een houden, Ten tweden, dat zy voor al op de smeltinge en verlichting hunner omtrekken letten, en, Ten derden, de natuurlykheid der byzondere lichten, het zy Kaars, Lamp, of Fakkel, wel in acht neemen.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 481:] Les artistes qui veulent représenter de pareilles lumières [ndr : chandelle, lampe, flambeau] ne doivent pas perdre de vue les trois observations suivantes : 1° De tenir leur lumière sur une partie du tableau. 2° De bien prendre garde à la manière d’éclairer & de fondre les contours ou fuyans des objets. 3° De rendre avec vérité la nature des différentes espèces de lumières artificielles, soit d’une bougie, d’une chandelle, d’une lampe ou d’un flambeau.