VERKIEZING (n. f.)
TERM USED AS TRANSLATIONS IN QUOTATION
CHOIX (fra.)TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
/FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
Wijst ons een sodanigen vremden gril, door de Schilder-konst ge-inventeert, als ghy wilt, men sal u seer haest konnen toonen, waer de deelen uyt welck het is t’saem geset, gestolen zijn. Wie en sou niet konnen sien, uyt wat deelen het vliegent Paert van Pegus, des Phinxsen en diergelijcke gevormt zijn? Uyt dit gene dan geseyt is, blijckt dat het spreeck-woort (wanneer wy yets aerdighs in ’t natuerlijck leven beschouwen) dat is Schilderachtigh, qualijck gebruyckt wort, ende op-genomen wert, als of de Schepselen maer ten naesten by soo Geestigh, Cierlijck ende Playsant en waren, als de Geschilderde dingen, dat eenen grooten mislagh is, ten ware men het soo wilde nemen, dat is Schilderachtigh, (te weten) waerdigh om sijn playsantie, aerdige verkiesinghe ende grootheyt Geschildert te werden. Want andersins gelijck het gemeenlijck genomen wordt, soo soude de Schilderye het Principael, ende de volmaeckte natuer slechts een Copy wesen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Show us whichever strange caprice you want, invented by the Art of Painting, one will quickly be able to show you, wherefrom the parts from which it is assembled are stolen. Who would not be able to see, from which parts the flying horse of Pegasus, the Sphinx and such are formed from? From what is said, it becomes clear that the saying (when we see something charming in the natural life) that is Painterly, is used erroneously, and is used as if the Creatures are barely as Witty, Gracefully and Pleasant, as the Painted things, which is a great mistake, as one intends to say that is Painterly (that is) worthy to be painted because of its pleasure, charming selection and magnificence. Because otherwise it seems as if it is commonly perceived that the Painting is the Principal and the perfect nature nothing but a copy.
Conceptual field(s)
Quotation
Wy en willen oock niet vergeten de seer fraye en uytgelesene statuen, ende aeloude rompen, die nu onlanghs door den Kunstlievenden Heer Ian de Bisschop in ’s Gravenhage uytgegeven zijn, in welcke hy na de beste afteyckeningen, soo van hem, als dien hy uyt handen van andere Liefhebbers der Teycken-kunde, bekomen, herteyckent en op ’t Koper ge-Etst heeft, van welcke sommige oock onder de antique van Perrier, en andere by Boyssardus gevonden worden. Van eenige vertoont hy verscheyde standen, ende verkiesingen om de schoonheden der selver Beelden niet verduyster te laten.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] We do not want to forget the very lovely and excellent statues and ancient busts, which have recently been published by the Art-loving Mister Jan de Bisschop in The Hague, which, after having obtained the best sketches by himself and from the hands of other Amateurs of the Art of Drawing, he drew them again and etched them on Copper, some of which can also be found amongst the antiques of Perrier and other by Boissard. Of some he shows the different postures and choices to not let the beauties of these Statues remain hidden.
Conceptual field(s)
Quotation
Nu soo staet inde twede tijt te letten op de middelen diemen moet aenwenden, om eenen heerlijcken ende grooten naem te bekomen: {2. Tijt om een grooten naem te bekomen.} Door de Eere (seght Iunius) wert de Schilder-Konst als door ’t rechte Lock-aes aengeset. Soo is oock de hope van een onsterffelijcken naem te bekomen, het eenigh oogh-merck der oude Vermaerde Konstenaers geweest; wetende dat indien sy dien konden bereycken, het haer aen geen winste ontbreecken soude. Men kan geen wegh, die daer op uytloopt nader practiseeren, dan te arbeyden om sich Universeel in de Konst te maecken, en gelijckmen seyt over al t’huys te zijn; {Datmen moet soeken algemeen in de Konst te zijn.} invoegen men alle ende een yegelijck kome te voldoen. Hoe menighmael sietmen door gebreck van dese algemeenheyt dat fraye Meesters hare Tafereelen bederven met yets daer by te maecken, op welcke sy haer niet en verstaen; als by Exempel een Beeldt-Schilder dat hy Lantschappen by sijn Historyen maeckt die niet en Deugen, of Gebouwen en anders tegen de order-maten ende perspectijf regeles daer by ordineert, ende dierghelijcke, als de verstandige genogh sal vatten: In alle welcke misslagen een Schilder niet en sal vervallen, by aldien hy sich op de alghemeene wetenschappen verstaet.
Men soude hier tegen konnen inbrengen, datter Remedien zijn om in desen geholpen te werden, {Tegenwerpingh van sommige.} ende datmen, gelijck het veel geschiet, sijne stucken door andere kan laten op maecken, als by voorbeelt, dat een Beelde-Schilder sijne verschieten van een Landtschap-Schilder laet maecken, of de Gebouwen van een die in de Architecture ende perspectijf verstaet, ende soo voort: Waerom een Landtschap-Schilder sijn stucken door een Beeldenaer kan laten stoffeeren, gelijckmen dat soo noemt: Invoegen datter dickwils twee, dry, à vier Meesters aen een Tafereel geschildert hebben. Hier omtrent heeft de Ervarentheyt geleert, dat de Beelden in soodanige stucken dickwils worden ingelapt even offer uyt de Lucht ingevallen waren, of immers daer in niet en hoorden. {Haer misslagh ontdeckt.} Want menighmael en wert van de Stoffeerders het voornemen vanden Meester noch de verkiesinghe van het Dagh-licht, noch de behoorlijcke wijckinge der gronden, de Perspectijf, Ja den ganschen aert van ’t Landschap niet verstaen; veel min dan datse het in het toe-passen harer Beelden in acht souden nemen: invoegen dat sy gantsch onge-aerde Beelden van eenen schoonen dag in een sommer Landtschap komen te maecken, en diergelijcke misslagen meer, die tegen de waerheyt der nature, en regelen van de Konst strijden. ‘k Hebbbe veelmael geobserveert, dat de Beeleen [sic, ndr.] ende Beesten, die vanden Lantschap-Schilder selfs daer in gemaeckt waren, die (hoe slecht sy oock mogten geteykent wesen) nochtans beter uyt eenen aert na het Landtschap geplaetst, en Geschildert waren, dan andere die al van een goet Meester daer waren by-geflanst. {Door ervarentheyt van veel voorvallen wederleyt.}
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] In the second period it is important to pay attention to the means that one should apply to obtain a glorious and great name: {2. Period to obtain a great name.} The Art of Painting (says Junius) is stimulated by honor as if by a real bate. As such the hope of obtaining an immortal name, has been the only objective of the old Famous Artists; knowing that if they could reach it, they would not be lacking any profit. There is no road to follow more closely to arriver there, than to make oneself Universal in the Art, and to say to be at home anywhere; {That one should try to be general in the Art.} as such one will learn to do everything. How often one sees that through the lack of this generality good Masters spoil their Paintings by adding something to it, which they do not master; As if, for example, a Painter of Figures makes Landscapes for his Histories that are not good, or composes Buildings and such against the proportional sizes and rules of perspective to it, and such, which the wise will readily understand: A Painter would not fall into these mistakes, if he understands the general sciences of all this. One could contradict this [by saying] that there are remedies to assist in this, {The counterargument of some.} and that one, as happens often, can have his pieces be drawn up by others, like for example, that a Painter of Figures has his perspectives drawn up by a Landscape Painter, or the Buildings by someone who understands Architecture and Perspective, et cetera: This is why a Landscape Painter can have his pieces be filled in by a Figure painter, as one calls it: As such there are often two, three or four Masters who have worked on a Painting. In this regard the experience has taught us, that the Figures in such works are often thrown in as if they had fallen in from the sky, or did not belong there. {Their mistake discovered.} Because oftentimes the idea of the Master nor the selection of the Day-light nor the appropriate deviation of the ground, the Perspective, yes the whole nature of the Landscape is not understood by those who fill in the picture; even less so that they would take it into consideration in their Figures: as such they arrive at making rather inappropriate Figures of a beautiful day for a gloomy Landscape and more of such mistakes, which strive against the truth of nature and the rules of the Art. I have often seen that Figures and Animals that had been made by the Landscape Painter himself, (however bad they may have been drawn) had been placed and painted much better in character with the Landscape than others that had been thrown in it by a good Master. {Contradicted by the experience of many cases.}
Conceptual field(s)
Quotation
Soo weten wy oock wel, dat het niet mogelijck en is, alles door regulen van buyten te leeren, en datmen derhalven het leven in velen diende te gebruycken: maer alsoo het veelmalen gebeurt datmen het leven op die tijt als ’t ons van nooden is, net en kan bekomen, so behoordemen neerstigh te wesen om in sijnen opgaenden tijt alle dingen te modellen, {Hoemen moet soeken veel dingen te modellen.} [….] [ndr: Goeree lists different subjects of which one can create models.] Voornamentlijck moetmen sijn kans waernemen ontrent de vremdigheden,{En welcke voornamentlijck.} […] en somtijts evenwel hebben moet om in sijn Inventien toe te passen; daerom datmen die in verscheyde opsichten en verkiesingen moet sien te bekomen. Staet allen hier in goede toeversicht te nemen, om die Meesterlijck ende niet Kinderachtigh te passe te brengen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] As such we also recognize that it is not possible to learn everything exhaustively by means of the rules, and that one should therefore make use of the life in many cases: but as it frequently happens that one cannot obtain the life at that moment when it is needed, one should be diligent to make models of all things in the course of time, {How one should attempt to model many things.} […] One should especially grab his chances with regard to the exotic things, {And which specifically.} […] and sometimes are also needed to apply to his Inventions; therefore one should obtain these in different views and situations. Take good care to apply these Masterly and not in a Childish way.
Conceptual field(s)
Quotation
Van de Stelling der Beelden volgens de Natuurlijke en toevallige stand der beweging in allerhande Doening.
Laat ons van de Tronie-stelling in ’t bysonder tot een ander voornaam en algemeen Deel der Mensch-kunde over gaan; Namelijk tot de Teykenkonstige stelling van de bewegende Stand der Werkende Mensch-beelden; En daar ontrent aanwijsen hoedanig de Beelden onder sekere Linie van Bestuur en Gewigt, en Tegen-wigt allerhande Doeningen en Actien van Staan, Gaan, Loopen, Torssen, Dragen, Werpen, als anders, welvoegsaam en Natuurlijk, sonder daar heen te vallen, of onmogelijkheyd in haar Doening te vertoonen, verrigten konnen: Op dat den Teykenaar en Schilder die sigh daar in wel afgerigt bevind, het Middel mogt in de Hand hebben, om sijn Beelden in allerhande voorval en Verkiesing, tot het Oogmerk van sijn voorgesteld bedrijf, soodanig te bepalen, datse noit tegen de Teykenkundige Trek, noch tegen de mogelijkheyd der Doening, ten opsigt van ’t Maaxel en samen-stel der Leden aanloopen. En gelijk dit een van de gewigtigste Hoofd-stukken der Schilder-Konst is, soo heeft het ook alle Groote en Verstandige Meesters niet alleen ter Herten gegaan, sig hier in wijselijk te dragen, maar veele hebben ook met alle vlijd hun Leerlingen geduurig vermaand daar op nauw agt te geven: En dat wel soo veel te meer alsse sigh ontblood vonden van de Onderwijsingen in de Boeken, en Voor-beelden. Karel van Mander die beter Schrijver en Prater dan Schilder is geweest, seyde in sijnen tijd dat het te wenschen waar, datter van ymand een Onderwijsing aangaande de stelling der Beelden, volgs de Werkende Verkiesingh der Actien, en d’uytdrukking der Herts-togten, ontworpen wierde: En seyd hy, ik soude sulx geerne selfs gedaan hebben, in dien ik my daar bequaam toe gevonden had.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] On the Composition of Figures according to the Natural and incidental posture of movement in all sorts of Action. Let us proceed from the composition of the Face in specific to another important and common Part of the Anatomy; Namely to the Artful composition of the moving Posture of Working human Figures; And in that context point out to which degree the Figures can carry out appropriately and Naturally, all sorts of Doings and Actions of Standing, Going, Walking, Hauling, Carrying, Throwing and others, within a certain Line of Conduct and Weight and Counter-weight, without falling or showing an impossibility in their Action: So the Draughtsman or Painter who finds himself well-trained in this, has the tools at hand to conceive his Figures such in all sorts of occurrences and choices, to the purpose of the proposed action, that they will never appear to be against the Draught, nor against the possibility of the Action, with regard to the Creation and structure of the Limbs. And as this is one of the most important Chapters of the Art of Painting, as such it has not only concerned all Great and Wise Masters, to act wisely in this regard, but many have continuously urged their Pupils with diligence to pay close attention to it: And even more so when they were without the Instruction in Books, and Examples. Carel van Mander, who was a better Author and Speaker than Painter, said in his time that it were commendable, that someone designed an Instruction regarding the composition of Figures, subsequently the Working Selection of Action and the expression of Passions: And he said, I would have been inclined to do so myself, if I had found myself capable of it.
Conceptual field(s)
Quotation
T: Zo is ‘t; Doch gy moet dat heel anders verstaan, het is wel waar voor ’t geene de handeling van ’t Kreon betreft; maar daar men hem [ndr: Annibale Carracci] in pryst, raakt voornamentlyk de Proportie, Ommetrek, en Muskulen: niet geaffekteert als d’eerste, maar Kloek.
S: Van wie was die andere dan?
T: Van Michel Angelo. Beziet deze nu.
S: Dat’s voorwaar een schoon en welgemaakt beeld, ik denk dat het mede van Karats is?
T: O neen; van Raphaël, Prins der Schilders.
S: Is dat Raphaël? Hoe eel, schoon en zeedig vertoont het zich?
T: Dat ’s waar. Nu hebt gy vierderly doorlugtige en korrekte Teikenaars gezien, en ieder byzonder van verkiezinge. Raphaël, in zeedig, en bevalligheid. Michel Angelo, Robust en sterk. Karats, kloek en deftig. Heemskerk, vast en zeeker.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] T [ndr: draughtsman]: That’s right; Yet you should understand it in a very different way, it is true for that which concerns the handling of the crayon; but that for which he [ndr: Annibale Carracci] is praised, mainly touches upon the proportion, contour and muscles: not affectated like the first, but strong. S [ndr: painter]: By whom was the first [ndr: drawing], then? T: By Michelangelo. Look at this one now. S: That is truly a beautiful and well-made figure, I think it is also by Carracci? T: Oh no, it is by Raphael, the prince of painters. S: Is that Raphael? How noble, beautiful and virtuous it shows itself? T: That’s right. Now you have seen four illustrious and correct draughtsmen, and all the different choices. Raphael, for virtuousness and grace. Michelangelo, robust and strong. Carracci, potent and solemn. Heemskerck, steady and certain.
CARRACCI, Annibale
MICHELANGELO (Michelangelo Buonarroti)
RAFFAELLO (Raffaello Sanzio)
VAN HEEMSKERCK, Maarten
Conceptual field(s)
Quotation
Met de woorden geaffecteerd en gecarrigeerd verstaan wy een soort van zinnelykheid en verkiezing daar veele Konstenaars mede ingenomen zyn, by voorbeeld, wanneer zy de oogleden hunner beelden al te zwaar vertoonen, het welk een oud en slaaperig wezen veroorzaakt […]
[D'après DE LAIRESSE 1738, p. 541:] By Affectation and exaggerating, I mean, a Kind of Fondness in Artists for a particular Manner [ndr: and choice] ; as, to make the Eye-lids of their Figures too large, which causes a heavy look […]
Conceptual field(s)
Quotation
Doch voor af moeten wy eerst het woord Stilleven verklaaren; zynde zo veel te zeggen als onbeweegelyke, of zielelooze dingen, als bloemen, vruchten, goud, zilver, hout, steen, muziekinstrumente […] Doch men dient dit voor af te weeten, waar in een schoon en konstig Stilleven bestaat: want het is niet genoeg, dat zodanig een Stuk natuurlyk en wel is geschilderd. De verkiezing is noch veel meer: die bekoort en voldoet de zinnen der aanschouwers, en maakt den Meester roemruchtig. Men moest wel beroofd van zinnen, of van gering verstand zyn, indien men wilde denken dat verlepte en verdorde bloemen iemand zouden konnen behaagen, al waar het in't leeven zelve […]
[D'après DE LAIRESSE 1787, vol.2, p. 474:] […] Je crois qu’il est nécessaire de dire aussi quelque chose de la nature morte pour ceux qui choisissent cet espèce de travail, dont le but est de rendre tous les objets inanimés, tels que fleurs, fruits, vases, ustenciles & instrumens de musique […]. Car il ne suffit pas que cs objets soient rendus d’une manière vraie et belle, il faut aussi savoir faire un choix de ce qui peut flaetter l’œil pour le disposer de la manière la plus avantageuse. Ainsi, par exemple, on se gardera bien de prendre des fleurs fanées & flétries, ou des fruits encore verts ou déjà passés, sous prétexte de faire contraste avec le reste, ou de donner vie au tableau ; & il en est de même de tous les autres objets.. [….]