IL PARMIGIANINO (Girolamo Francesco Maria Mazzola) ( 1503-1540 )

ISNI:0000000121222460 Getty:500012615

Quotation

I am of opinion that Francis Mazzalinus would have proved the only rare Man of the World, if he had never Painted any other kind of Pictures (as rude, gross, and melancholly) then these slender ones which he representeth with an admirable dexterity as being naturally inclined thereunto ; so that if he had only represented Apollo, Bacchus, the Nimphes, &c. he had sufficiently warranted this his most acceptable proportion, which was ever slender, and oftentimes to sleight, but when he took upon him to express the Prophets, our Lady and the like in the same ; as appeareth by his Moses at Parma, our Lady at Ancona, and certain Angells not farr from thence, and divers other things quite contrary to the Symetry they ought to have, he gave a president to all other Painters to shunne the like error : which himself might also have easily avoided, being reputed little inferiour to Raphael Urbine, whom he might have proposed to himself as a patterne ; for Raphael ever suited his personages answerable to the variety of the Natures, and Dispositions of the Parties he imitated : so that his Old Folks seem stiff and crooked, his Young Men agile and slender and so forth in the rest, which example admonisheth us, that a Painter ought not to tye himself to any one kind of proportion, in all his Figures ; for besides that he shall lose the true Decorum of the History : He shall commit a great absurdity in the Art by making all his Pictures like Twinns : […]. And for our better understanding of this kind of proportion […] Raph: Urbine hath very well expressed it in St. George fighting with the Dragon, now to be seen in the Churches of St. Victore de Fratri in Milane ; in St. Michaell at Fontainblew in France, and in that George, which he made for the Duke of Urbine on a Peice richly guilt, according to which Observation of his, every Man may dispose of this proportion in the like young Bodies, […].

Quotation

Francesque Parmesan a aussi gravé plusieurs piéces, où l'on voit qu'il s'est servi du burin & de l'eau forte. La maniére de graver à l’eau forte que l'on trouva alors est une invention tres-avantageuse, & d'une grande utilité ; car quoy que les Estampes n'en soient pas si nettes que des planches qui sont gravées avec le burin, neanmoins il y a beaucoup plus d'art & d'esprit.

Quotation

There are an Infinity of Artifices to Hide Defects, or Give Advantages, which come under this Head of Invention ; as does all Caprices, Grotesque, and other Ornaments, Masks, &c. together with all Uncommon, and Delicate Thoughts : such as the Cherubims attending on God when he appeared to Moses in the Burning Bush, which Rafaëlle has painted with Flames about them instead of Wings ;

Quotation

[...] Ce fut vers le commencement du seizième siécle on imagina en Italie & en Allemagne l’art d’imiter en estampes les desseins lavés, & l’espece de peinture à une seule couleur, que les Italiens appellent Chiaro-Scuro, & que nous connoissons sous le nom de Camayeux : avec le secours de cette invention on exprima le passage des ombres aux lumieres, & les différentes teintes du Lavis. Cela pourroit faire croire que feu M. le Blond, Anglois, Auteur de l’Impression qui imite la Peinture, dont nous avons parlé à la fin de la troisiéme Partie de cet Ouvrage, n’a fait que perfectionner cet Art en l’étendant à la Peinture en différentes couleurs, puisque sa méthode a pour objet d’imiter le coloris des tableaux, & les différentes teintes que le Peintre forme sur sa palette. Celui qui fit cette découverte en Italie se nomme Hugo da Carpi ; on voit de lui de fort belles choses en ce genre, qu’il a exécutées d’après les desseins de Raphaël, & du Parmesan. François Perrier, Peintre originaire de Franche-Comté, connu par quantité de beaux ouvrages, & surtout par le recueil des Statues antiques qu’il a gravées à Rome d’après les originaux : donna aussi au Public, il y a environ cent ans des Estampes tirées sur du papier gris un peu brun, dont les contours & hachûres étoient imprimées de noir, & les rehauts de blancs, le tout en forme de Camayeux, ce qui parût, au rapport de M. Bosse, non-seulement nouveau, mais encore si beau qu’il en rechercha l’invention, & voici la maniere qu’il enseigne. [...]

Quotation

There are an Infinity of Artifices to Hide Defects, or Give Advantages, which come under this Head of Invention ; as does all Caprices, Grotesque, and other Ornaments, Masks, &c. together with all Uncommon, and Delicate Thoughts : such as the Cherubims attending on God when he appeared to Moses in the Burning Bush, which Rafaëlle has painted with Flames about them instead of Wings ;

Quotation

[...] Ce fut vers le commencement du seizième siécle on imagina en Italie & en Allemagne l’art d’imiter en estampes les desseins lavés, & l’espece de peinture à une seule couleur, que les Italiens appellent Chiaro-Scuro, & que nous connoissons sous le nom de Camayeux : avec le secours de cette invention on exprima le passage des ombres aux lumieres, & les différentes teintes du Lavis. Cela pourroit faire croire que feu M. le Blond, Anglois, Auteur de l’Impression qui imite la Peinture, dont nous avons parlé à la fin de la troisiéme Partie de cet Ouvrage, n’a fait que perfectionner cet Art en l’étendant à la Peinture en différentes couleurs, puisque sa méthode a pour objet d’imiter le coloris des tableaux, & les différentes teintes que le Peintre forme sur sa palette. Celui qui fit cette découverte en Italie se nomme Hugo da Carpi ; on voit de lui de fort belles choses en ce genre, qu’il a exécutées d’après les desseins de Raphaël, & du Parmesan. François Perrier, Peintre originaire de Franche-Comté, connu par quantité de beaux ouvrages, & surtout par le recueil des Statues antiques qu’il a gravées à Rome d’après les originaux : donna aussi au Public, il y a environ cent ans des Estampes tirées sur du papier gris un peu brun, dont les contours & hachûres étoient imprimées de noir, & les rehauts de blancs, le tout en forme de Camayeux, ce qui parût, au rapport de M. Bosse, non-seulement nouveau, mais encore si beau qu’il en rechercha l’invention, & voici la maniere qu’il enseigne. [...]

Quotation

[...] Ce fut vers le commencement du seizième siécle on imagina en Italie & en Allemagne l’art d’imiter en estampes les desseins lavés, & l’espece de peinture à une seule couleur, que les Italiens appellent Chiaro-Scuro, & que nous connoissons sous le nom de Camayeux : avec le secours de cette invention on exprima le passage des ombres aux lumieres, & les différentes teintes du Lavis. Cela pourroit faire croire que feu M. le Blond, Anglois, Auteur de l’Impression qui imite la Peinture, dont nous avons parlé à la fin de la troisiéme Partie de cet Ouvrage, n’a fait que perfectionner cet Art en l’étendant à la Peinture en différentes couleurs, puisque sa méthode a pour objet d’imiter le coloris des tableaux, & les différentes teintes que le Peintre forme sur sa palette. Celui qui fit cette découverte en Italie se nomme Hugo da Carpi ; on voit de lui de fort belles choses en ce genre, qu’il a exécutées d’après les desseins de Raphaël, & du Parmesan. François Perrier, Peintre originaire de Franche-Comté, connu par quantité de beaux ouvrages, & surtout par le recueil des Statues antiques qu’il a gravées à Rome d’après les originaux : donna aussi au Public, il y a environ cent ans des Estampes tirées sur du papier gris un peu brun, dont les contours & hachûres étoient imprimées de noir, & les rehauts de blancs, le tout en forme de Camayeux, ce qui parût, au rapport de M. Bosse, non-seulement nouveau, mais encore si beau qu’il en rechercha l’invention, & voici la maniere qu’il enseigne. [...]

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

12 Fraey printen met gronden, en hooghsels cluchtich
Hebben menigh gheest zijn ooghen ontsloten,
Ghelijck daer zijn die van Parmens gheruchtich,
En ander, dus om zijn in Consten vruchtich,
Begreffijt uwen gheest met sulcke loten,
Of doet nae yet fraeys van plaister ghegoten,
En merckt op de daghen wel in het legghen :
Want de hooghsels vry al mede wat segghen. {Dat het hoogen veel doet in der Teycken-const.}

Quotation

I am of opinion that Francis Mazzalinus would have proved the only rare Man of the World, if he had never Painted any other kind of Pictures (as rude, gross, and melancholly) then these slender ones which he representeth with an admirable dexterity as being naturally inclined thereunto ; so that if he had only represented Apollo, Bacchus, the Nimphes, &c. he had sufficiently warranted this his most acceptable proportion, which was ever slender, and oftentimes to sleight, but when he took upon him to express the Prophets, our Lady and the like in the same ; as appeareth by his Moses at Parma, our Lady at Ancona, and certain Angells not farr from thence, and divers other things quite contrary to the Symetry they ought to have, he gave a president to all other Painters to shunne the like error : which himself might also have easily avoided, being reputed little inferiour to Raphael Urbine, whom he might have proposed to himself as a patterne ; for Raphael ever suited his personages answerable to the variety of the Natures, and Dispositions of the Parties he imitated : so that his Old Folks seem stiff and crooked, his Young Men agile and slender and so forth in the rest, which example admonisheth us, that a Painter ought not to tye himself to any one kind of proportion, in all his Figures ; for besides that he shall lose the true Decorum of the History : He shall commit a great absurdity in the Art by making all his Pictures like Twinns : […]. And for our better understanding of this kind of proportion […] Raph: Urbine hath very well expressed it in St. George fighting with the Dragon, now to be seen in the Churches of St. Victore de Fratri in Milane ; in St. Michaell at Fontainblew in France, and in that George, which he made for the Duke of Urbine on a Peice richly guilt, according to which Observation of his, every Man may dispose of this proportion in the like young Bodies, […].

Quotation

and I believe it very rarely happens, that any One Circumstance of Life is so well consider’d as it might be with the Design of extracting all possible Pleasures from it. However (besides that of Connoissance which is my main Business, and which I shall fully prosecute anon) I will not omit One which every body finds the benefit of in some measure, but which might be improv’d to a Vast Degree, and that is the getting a fine Collection of Mental Pictures ; what I mean is furnishing the Mind with Pleasing Images ; whether of things Real, or Imaginary ; whether of our own forming, or borrow’d from Others. This is a Collection which every one may have, and which will finely employ every vacant moment of ones time. I will give a Specimen or two in these in the Delicate, and in the Great kind, or to speak more like a Connoisseur, in the Parmeggiano, and in the Rafaelle Taste ;

Quotation

The Thoughts, and Finishings are in a great Measure seen in the Prints of such Works of which Prints are made, nor is a Drawing destitute of Colouring absolutely ; on the contrary, one frequently sees beautiful Tints in the Paper, Washes, Ink, and Chalks of Drawings ; But what is wanting in some respects is abundantly recompenc’d in Others, for in These Works the Masters not being embarrass’d with Colours have had a full Scope, and perfect Liberty, which is a very considerable Advantage, especially to some of them. There is a Spirit, a Fire, a Freedom, and Delicacy in the Drawings of Giulio Romano, Polydoro, Parmeggiano, Battista Franco, &c. which are not to be seen in their Paintings : A Pen, or Chalk will perform what cannot possibly be done with a Pencil ; and a Pencil with a thin Liquid only what cannot be done when one has a Variety of Colours to manage, especially in Oil.

Quotation

Neither shall it then be requisite to continue that exactness, since all Drawing is but as an Hand-maid and Attendant to what you would either Grave or paint.
But by this perfection and dexterity at first, did even those renouned Masters,
Julio, Parmegian, and sometimes Polydor, himself (not to insist on Rubens and Vandyke) proceed, whose Drawings in this kind, when first they made their studies in Italy, were exceedingly curious, and finished ; though in all their more recent, and matured Designes, rather judicious then exact, because of that time which such minute finishing did usually take up ; and, that when all is done, it is still but a Drawing, which indeed conduces to the making of profitable things, but is it self none.

Quotation

Francesque Parmesan a aussi gravé plusieurs piéces, où l'on voit qu'il s'est servi du burin & de l'eau forte. La maniére de graver à l’eau forte que l'on trouva alors est une invention tres-avantageuse, & d'une grande utilité ; car quoy que les Estampes n'en soient pas si nettes que des planches qui sont gravées avec le burin, neanmoins il y a beaucoup plus d'art & d'esprit.

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

Francesque Parmesan a aussi gravé plusieurs piéces, où l'on voit qu'il s'est servi du burin & de l'eau forte. La maniére de graver à l’eau forte que l'on trouva alors est une invention tres-avantageuse, & d'une grande utilité ; car quoy que les Estampes n'en soient pas si nettes que des planches qui sont gravées avec le burin, neanmoins il y a beaucoup plus d'art & d'esprit.

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

There are an Infinity of Artifices to Hide Defects, or Give Advantages, which come under this Head of Invention ; as does all Caprices, Grotesque, and other Ornaments, Masks, &c. together with all Uncommon, and Delicate Thoughts : such as the Cherubims attending on God when he appeared to Moses in the Burning Bush, which Rafaëlle has painted with Flames about them instead of Wings ;

Quotation

La Platte Peinture. Chapitre XXXIX, p. 313
39. Le profil de Michel-Ange, le coloris de Raphaël, l'invention et la hardiesse du Parmesan, & les nuits du Bassan font un Peintre l'Idée des bons Peintres. Ce sont les quatre elements d'un parfait Peintre.

Quotation

A Portrait is a sort of General History of the Life of the Person it represents, not only to Him who is acquainted with it, but to Many Others, who upon Occasion of seeing it are frequently told, of what is most Material concerning Them, or their General Character at least ; The Face ; and Figure is also Describ’d and as much of the Character as appears by These, which oftentimes is here seen in a very great Degree. These therefore many times answer the Ends of Historical Pictures. And to Relations, or Friends give a Pleasure greater than any Other can.
There are many Single Heads which are Historical, and may be apply’d to several Stories. I have many such ; I have for Instance a Boy’s Head of
Parmeggiano in whose Every Feature appears such an overflowing Joy, and that too not Common, but Holy, and Divine that I imagine him a little Angel rejoycing at the birth of the Son of God. I have another of Leonardo da Vinci of a Youth very Angelical, and in whom appears an Air such as Milton describes
[…]
This I suppose to be present at the Agony of our Lord, or his Crucifixion, or seeing him dead, with his Blessed Mother in that her vast Distress. Single Figures may be also thus apply’d, and made Historical. But Heads not Thus Applicable, must be reckoned in an Inferiour Class and more, or less so according as they happen to be.

Quotation

10 Ghy meught van als doen, artseren, en wasschen,
nae den lust ws gheests met een vierich pooghen,
In het conterfeyten in handen rasschen,
Tot Kool’ en Crijt, op Papier graeuw als asschen, {Te teyckenen op Papier dat grondt heeft, om hoogen en diepen is seer voorderlijck.}
Oft een bleeckachtich blaeuw, om op te hooghen,
En op te diepen : doch wilt niet ghedooghen,
Hooghsel, en diepsel malcander t’Aencleven {Datmen hooghsel en diepsel niet sal te by malcander brenghen.}
Wilt grondt tusschen beyden vry plaetse gheven.

 
11 Niet te veel te hooghen wilt vlijtigh wachten,
Wast ghy met sapkens, oft waterigh’ inckten,
Wilt op een soet verdrijven altijts trachten,
Oft werckt ghy met kool’ en crijt, hebt u schachten
Met boomwoll’ in, tot sulcx de meetse tinten {Mizza tinte is den grouwen gront, oft half verwe.}
Doet weersijds vloeyen, t’zy of ghy nae printen
Doet, oft nae rondt, dat niet en can beweghen, {Dat het goet na printen oft handelingh is te doen, daer diepsel en hooghsel is, oock nae het rondt.}
Elck doet geeren daer hy toe is gheneghen.

 
12 Fraey printen met gronden, en hooghsels cluchtich
Hebben menigh gheest zijn ooghen ontsloten,
Ghelijck daer zijn die van Parmens gheruchtich,
En ander, dus om zijn in Consten vruchtich,
Begreffijt uwen gheest met sulcke loten,
Of doet nae yet fraeys van plaister ghegoten,
En merckt op de daghen wel in het legghen :
Want de hooghsels vry al mede wat segghen. {Dat het hoogen veel doet in der Teycken-const.}

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

There are an Infinity of Artifices to Hide Defects, or Give Advantages, which come under this Head of Invention ; as does all Caprices, Grotesque, and other Ornaments, Masks, &c. together with all Uncommon, and Delicate Thoughts : such as the Cherubims attending on God when he appeared to Moses in the Burning Bush, which Rafaëlle has painted with Flames about them instead of Wings ;

Quotation

La Platte Peinture. Chapitre XXXIX, p. 313
39. Le profil de Michel-Ange, le coloris de Raphaël, l'invention et la hardiesse du Parmesan, & les nuits du Bassan font un Peintre l'Idée des bons Peintres. Ce sont les quatre elements d'un parfait Peintre.

Quotation

[...] Ce fut vers le commencement du seizième siécle on imagina en Italie & en Allemagne l’art d’imiter en estampes les desseins lavés, & l’espece de peinture à une seule couleur, que les Italiens appellent Chiaro-Scuro, & que nous connoissons sous le nom de Camayeux : avec le secours de cette invention on exprima le passage des ombres aux lumieres, & les différentes teintes du Lavis. Cela pourroit faire croire que feu M. le Blond, Anglois, Auteur de l’Impression qui imite la Peinture, dont nous avons parlé à la fin de la troisiéme Partie de cet Ouvrage, n’a fait que perfectionner cet Art en l’étendant à la Peinture en différentes couleurs, puisque sa méthode a pour objet d’imiter le coloris des tableaux, & les différentes teintes que le Peintre forme sur sa palette. Celui qui fit cette découverte en Italie se nomme Hugo da Carpi ; on voit de lui de fort belles choses en ce genre, qu’il a exécutées d’après les desseins de Raphaël, & du Parmesan. François Perrier, Peintre originaire de Franche-Comté, connu par quantité de beaux ouvrages, & surtout par le recueil des Statues antiques qu’il a gravées à Rome d’après les originaux : donna aussi au Public, il y a environ cent ans des Estampes tirées sur du papier gris un peu brun, dont les contours & hachûres étoient imprimées de noir, & les rehauts de blancs, le tout en forme de Camayeux, ce qui parût, au rapport de M. Bosse, non-seulement nouveau, mais encore si beau qu’il en rechercha l’invention, & voici la maniere qu’il enseigne. [...]

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

9 Daerom een goet Meester waer goet ghevonden, {Den jongers is nut by een goet Meester, hun begin aen te nemen.}
Voor eerst, om goede manier aen te wennen,
En om te leeren seker vaste gronden
Int stellen, handelen, omtrecken, ronden,
Dagh, en schaduws plaetsen wel leeren kennen, 
Eerst met Colen dan met Crijen oft Pennen,
Aerdich trecken op den dagh, datment nouwkens
Sien mach, en daer schaduw valt harde douwkens. {Soet op den dagh te trecken.}

 
10 Ghy meught van als doen, artseren, en wasschen,
nae den lust ws gheests met een vierich pooghen,
In het conterfeyten in handen rasschen,
Tot Kool’ en Crijt, op Papier graeuw als asschen, {Te teyckenen op Papier dat grondt heeft, om hoogen en diepen is seer voorderlijck.}
Oft een bleeckachtich blaeuw, om op te hooghen,
En op te diepen : doch wilt niet ghedooghen,
Hooghsel, en diepsel malcander t’Aencleven {Datmen hooghsel en diepsel niet sal te by malcander brenghen.}
Wilt grondt tusschen beyden vry plaetse gheven.

 
11 Niet te veel te hooghen wilt vlijtigh wachten,
Wast ghy met sapkens, oft waterigh’ inckten,
Wilt op een soet verdrijven altijts trachten,
Oft werckt ghy met kool’ en crijt, hebt u schachten
Met boomwoll’ in, tot sulcx de meetse tinten {Mizza tinte is den grouwen gront, oft half verwe.}
Doet weersijds vloeyen, t’zy of ghy nae printen
Doet, oft nae rondt, dat niet en can beweghen, {Dat het goet na printen oft handelingh is te doen, daer diepsel en hooghsel is, oock nae het rondt.}
Elck doet geeren daer hy toe is gheneghen.

 
12 Fraey printen met gronden, en hooghsels cluchtich
Hebben menigh gheest zijn ooghen ontsloten,
Ghelijck daer zijn die van Parmens gheruchtich,
En ander, dus om zijn in Consten vruchtich,
Begreffijt uwen gheest met sulcke loten,
Of doet nae yet fraeys van plaister ghegoten,
En merckt op de daghen wel in het legghen :
Want de hooghsels vry al mede wat segghen. {Dat het hoogen veel doet in der Teycken-const.}

 
13 Als ghy de handt hebt wacker sonder swaerheyt
Nu ghemaeckt, door oeffeninghe gheduldich, {Dat men veel na t’leven doen moet. In het leven is een seker soete simpel doenlijcheyt.}
En d’ooghen aenvanghen te hebben claerheyt,
Gaet van de vercieringhe totter waerheyt,
Dat is, tot het leven ons meest ghehuldich,
In welck een doenlijcke soetheyt eenvuldich
Oprecht is blijckend’ in’t stilstaen en rueren,
Dat zy u Leydsterr’, om tschip nae te stueren

 
14 Dits t’wit om nae schieten, den grondt om bouwen, { T'leven der Schildery, leydtsterre, grontsteen, en schiet-wit.}
Gheenen beteren Text is t’allegeren,
Schoonder, noch vaster voorbeeldt om betrouwen,
Als volcomen naeckten van Mans, en Vrouwen,
De gheleertste Boecken om in studeren,
Zijn dit, als een oneyndigh practiseren
Soo zijn Kinder-naeckten, en alle Dieren,
T’waer anders onmogh’lijck om te versieren.


15 T’is wonder wat gracy men siet uytstorten {In’t leven vindt ment al.}
De Natuer in’t leven, aen alle sijden,
Hier is al te vinden wat ons mach schorten
Van werckinghe, steldsel, en schoon vercorten
Omtreck, en binne-werck, om ons verblijden :
Door veel doen, en herdoen, met langhe tijden { Datmen uyt zijn selven doen moet, om inventie te hebben.}
raecktmen ervaren als Meester ter eeren :
maer uyt zijn selven doen moetmen oock leeren.


16 Inventy van jonghs moet oock med’ opwassen,
Anders wy qualijck ordineren souden,
En moesten dan om sien naer anders cassen,
Wy moeten oock op proporty wel passen,
Als wy vergrooten, oft vercleenen wouden,
En sonderlingh moesten wy wel onthouden,
T’ghene wy teeckenen om worden vroeder,
Want siet, Memoria is de Muses Moeder. {Memorie, moeder der Muses, daerom gheheeten Mnemosyne, Siet Plutarchum in zijn Kindertucht.}

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

There are such Peculiarities in the turn of Thought, and Hand to be seen in Some of the Masters (in Some of their Works especially) that ‘tis the easiest thing in the World to know them at first Sight ; such as Leonardo da Vinci, Michelangelo Buonarotti, Guilio Romano, Battista Franco, Parmeggiano, Paolo Farinati, Cangiagio, Rubens, Castiglione, and some others ; And in the Divine Raffaelle one often sees such a Transcendent Excellence that cannot be found in any other Man, and assures us this must be the Hand of him who was what Shakespear calls Julius Cæsar. The foremost Man of all the World.
There are several others, who by imitating other Masters, or being of the same School, or from whatsoever other Cause have had such a Resemblance in their Manners as not to be so easily distinguish’d,
Timoteo d’Urbino, & Pellegrino da Modena, imitated Raffaelle ; Cæsare da Sesto, Leonardo da Vinci ; Schidone, Lanfranco, and others imitated Corregio ; Titian’s first Manner was a close imitation of that of Giorgione ;

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

There are an Infinity of Artifices to Hide Defects, or Give Advantages, which come under this Head of Invention ; as does all Caprices, Grotesque, and other Ornaments, Masks, &c. together with all Uncommon, and Delicate Thoughts : such as the Cherubims attending on God when he appeared to Moses in the Burning Bush, which Rafaëlle has painted with Flames about them instead of Wings ;

Quotation

La Platte Peinture. Chapitre XXXIX, p. 313
39. Le profil de Michel-Ange, le coloris de Raphaël, l'invention et la hardiesse du Parmesan, & les nuits du Bassan font un Peintre l'Idée des bons Peintres. Ce sont les quatre elements d'un parfait Peintre.

Quotation

La Platte Peinture. Chapitre XXXIX, p. 313
39. Le profil de Michel-Ange, le coloris de Raphaël, l'invention et la hardiesse du Parmesan, & les nuits du Bassan font un Peintre l'Idée des bons Peintres. Ce sont les quatre elements d'un parfait Peintre.

Quotation

12 Fraey printen met gronden, en hooghsels cluchtich
Hebben menigh gheest zijn ooghen ontsloten,
Ghelijck daer zijn die van Parmens gheruchtich,
En ander, dus om zijn in Consten vruchtich,
Begreffijt uwen gheest met sulcke loten,
Of doet nae yet fraeys van plaister ghegoten,
En merckt op de daghen wel in het legghen :
Want de hooghsels vry al mede wat segghen. {Dat het hoogen veel doet in der Teycken-const.}

Quotation

« De la Proportion du jeune corps de 9. testes » [ndr : titre de chapitre]
Je croy que si François Mazzolin n'eut jamais peint aucune figure d'autre genre, c'est à dire, grossier, grave, ou melancolique, qu'il auroit esté admirable au monde, puis qu'il representoit avec tant d'excellence les figures gresles, porté à cela par un gentil & mignard desir conforme à son genie. […] en d’autres semblables figures contraires à telle proportion, il a donné exemple à tous les autres Peintres, comme on doit fuir cette erreur, laquelle il pouvoit semblablement éviter, puis qu'estant consideré en quelque façon comme le genie de Raphaël Urbin, il pouvoit prendre exemple du mesme Peintre […] Duquel exemple l'on peut comprendre, que le Peintre ne se doit pas arreter à une mesme proportion en toutes les figures. Parce qu'outre qu'il ne monstre aucune verité en l'histoire, il represente au vray le plus grand defaut qui soit en l'Art […]. Et afin qu'on puisse éviter cette erreur, & entendre cette proportion (qui peut encore servir aux jeunes hommes qui tiennent du beau, comme font les gresles & jovials, avec une certaine maniere gentille & hardie tout ensemble) il se faudra servir de l'exemple du S. George qui tuë le serpent, fait par Raphaël d'Urbin, […] & au Sainct Michel qui est en France dans Fontaine-bleau, & au Sainct George qu'il fit autrefois fur une table pour le Duc d’Urbin. Et ainsi chacun pourra composer par la mesme regle la proportion de ce jeune corps.

Quotation

I am of opinion that Francis Mazzalinus would have proved the only rare Man of the World, if he had never Painted any other kind of Pictures (as rude, gross, and melancholly) then these slender ones which he representeth with an admirable dexterity as being naturally inclined thereunto ; so that if he had only represented Apollo, Bacchus, the Nimphes, &c. he had sufficiently warranted this his most acceptable proportion, which was ever slender, and oftentimes to sleight, but when he took upon him to express the Prophets, our Lady and the like in the same ; as appeareth by his Moses at Parma, our Lady at Ancona, and certain Angells not farr from thence, and divers other things quite contrary to the Symetry they ought to have, he gave a president to all other Painters to shunne the like error : which himself might also have easily avoided, being reputed little inferiour to Raphael Urbine, whom he might have proposed to himself as a patterne ; for Raphael ever suited his personages answerable to the variety of the Natures, and Dispositions of the Parties he imitated : so that his Old Folks seem stiff and crooked, his Young Men agile and slender and so forth in the rest, which example admonisheth us, that a Painter ought not to tye himself to any one kind of proportion, in all his Figures ; for besides that he shall lose the true Decorum of the History : He shall commit a great absurdity in the Art by making all his Pictures like Twinns : […]. And for our better understanding of this kind of proportion […] Raph: Urbine hath very well expressed it in St. George fighting with the Dragon, now to be seen in the Churches of St. Victore de Fratri in Milane ; in St. Michaell at Fontainblew in France, and in that George, which he made for the Duke of Urbine on a Peice richly guilt, according to which Observation of his, every Man may dispose of this proportion in the like young Bodies, […].

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

The Prints Etch’d by the Masters Themselves ; such as those of Parmeggiano, Annibale Caracci, and Guido Reni, (who are the Chief of those of whom we have Works of This kind) are Considerable upon the Same Account ; not for the Handling, but the Spirit, the Expression, the Drawing, and other most Excellent Properties of a Picture, or Drawing ; tho’ by the Nature of the Work they are not equal to what they have done in Those ways of Working.

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

9 Daerom een goet Meester waer goet ghevonden, {Den jongers is nut by een goet Meester, hun begin aen te nemen.}
Voor eerst, om goede manier aen te wennen,
En om te leeren seker vaste gronden
Int stellen, handelen, omtrecken, ronden,
Dagh, en schaduws plaetsen wel leeren kennen, 
Eerst met Colen dan met Crijen oft Pennen,
Aerdich trecken op den dagh, datment nouwkens
Sien mach, en daer schaduw valt harde douwkens. {Soet op den dagh te trecken.}

 
10 Ghy meught van als doen, artseren, en wasschen,
nae den lust ws gheests met een vierich pooghen,
In het conterfeyten in handen rasschen,
Tot Kool’ en Crijt, op Papier graeuw als asschen, {Te teyckenen op Papier dat grondt heeft, om hoogen en diepen is seer voorderlijck.}
Oft een bleeckachtich blaeuw, om op te hooghen,
En op te diepen : doch wilt niet ghedooghen,
Hooghsel, en diepsel malcander t’Aencleven {Datmen hooghsel en diepsel niet sal te by malcander brenghen.}
Wilt grondt tusschen beyden vry plaetse gheven.

 
11 Niet te veel te hooghen wilt vlijtigh wachten,
Wast ghy met sapkens, oft waterigh’ inckten,
Wilt op een soet verdrijven altijts trachten,
Oft werckt ghy met kool’ en crijt, hebt u schachten
Met boomwoll’ in, tot sulcx de meetse tinten {Mizza tinte is den grouwen gront, oft half verwe.}
Doet weersijds vloeyen, t’zy of ghy nae printen
Doet, oft nae rondt, dat niet en can beweghen, {Dat het goet na printen oft handelingh is te doen, daer diepsel en hooghsel is, oock nae het rondt.}
Elck doet geeren daer hy toe is gheneghen.

 
12 Fraey printen met gronden, en hooghsels cluchtich
Hebben menigh gheest zijn ooghen ontsloten,
Ghelijck daer zijn die van Parmens gheruchtich,
En ander, dus om zijn in Consten vruchtich,
Begreffijt uwen gheest met sulcke loten,
Of doet nae yet fraeys van plaister ghegoten,
En merckt op de daghen wel in het legghen :
Want de hooghsels vry al mede wat segghen. {Dat het hoogen veel doet in der Teycken-const.}

 
13 Als ghy de handt hebt wacker sonder swaerheyt
Nu ghemaeckt, door oeffeninghe gheduldich, {Dat men veel na t’leven doen moet. In het leven is een seker soete simpel doenlijcheyt.}
En d’ooghen aenvanghen te hebben claerheyt,
Gaet van de vercieringhe totter waerheyt,
Dat is, tot het leven ons meest ghehuldich,
In welck een doenlijcke soetheyt eenvuldich
Oprecht is blijckend’ in’t stilstaen en rueren,
Dat zy u Leydsterr’, om tschip nae te stueren

 
14 Dits t’wit om nae schieten, den grondt om bouwen, { T'leven der Schildery, leydtsterre, grontsteen, en schiet-wit.}
Gheenen beteren Text is t’allegeren,
Schoonder, noch vaster voorbeeldt om betrouwen,
Als volcomen naeckten van Mans, en Vrouwen,
De gheleertste Boecken om in studeren,
Zijn dit, als een oneyndigh practiseren
Soo zijn Kinder-naeckten, en alle Dieren,
T’waer anders onmogh’lijck om te versieren.


15 T’is wonder wat gracy men siet uytstorten {In’t leven vindt ment al.}
De Natuer in’t leven, aen alle sijden,
Hier is al te vinden wat ons mach schorten
Van werckinghe, steldsel, en schoon vercorten
Omtreck, en binne-werck, om ons verblijden :
Door veel doen, en herdoen, met langhe tijden { Datmen uyt zijn selven doen moet, om inventie te hebben.}
raecktmen ervaren als Meester ter eeren :
maer uyt zijn selven doen moetmen oock leeren.


16 Inventy van jonghs moet oock med’ opwassen,
Anders wy qualijck ordineren souden,
En moesten dan om sien naer anders cassen,
Wy moeten oock op proporty wel passen,
Als wy vergrooten, oft vercleenen wouden,
En sonderlingh moesten wy wel onthouden,
T’ghene wy teeckenen om worden vroeder,
Want siet, Memoria is de Muses Moeder. {Memorie, moeder der Muses, daerom gheheeten Mnemosyne, Siet Plutarchum in zijn Kindertucht.}

Quotation

10 Ghy meught van als doen, artseren, en wasschen,
nae den lust ws gheests met een vierich pooghen,
In het conterfeyten in handen rasschen,
Tot Kool’ en Crijt, op Papier graeuw als asschen, {Te teyckenen op Papier dat grondt heeft, om hoogen en diepen is seer voorderlijck.}
Oft een bleeckachtich blaeuw, om op te hooghen,
En op te diepen : doch wilt niet ghedooghen,
Hooghsel, en diepsel malcander t’Aencleven {Datmen hooghsel en diepsel niet sal te by malcander brenghen.}
Wilt grondt tusschen beyden vry plaetse gheven.

 
11 Niet te veel te hooghen wilt vlijtigh wachten,
Wast ghy met sapkens, oft waterigh’ inckten,
Wilt op een soet verdrijven altijts trachten,
Oft werckt ghy met kool’ en crijt, hebt u schachten
Met boomwoll’ in, tot sulcx de meetse tinten {Mizza tinte is den grouwen gront, oft half verwe.}
Doet weersijds vloeyen, t’zy of ghy nae printen
Doet, oft nae rondt, dat niet en can beweghen, {Dat het goet na printen oft handelingh is te doen, daer diepsel en hooghsel is, oock nae het rondt.}
Elck doet geeren daer hy toe is gheneghen.

 
12 Fraey printen met gronden, en hooghsels cluchtich
Hebben menigh gheest zijn ooghen ontsloten,
Ghelijck daer zijn die van Parmens gheruchtich,
En ander, dus om zijn in Consten vruchtich,
Begreffijt uwen gheest met sulcke loten,
Of doet nae yet fraeys van plaister ghegoten,
En merckt op de daghen wel in het legghen :
Want de hooghsels vry al mede wat segghen. {Dat het hoogen veel doet in der Teycken-const.}

Quotation

12 Fraey printen met gronden, en hooghsels cluchtich
Hebben menigh gheest zijn ooghen ontsloten,
Ghelijck daer zijn die van Parmens gheruchtich,
En ander, dus om zijn in Consten vruchtich,
Begreffijt uwen gheest met sulcke loten,
Of doet nae yet fraeys van plaister ghegoten,
En merckt op de daghen wel in het legghen :
Want de hooghsels vry al mede wat segghen. {Dat het hoogen veel doet in der Teycken-const.}

Quotation

La Platte Peinture. Chapitre XXXIX, p. 313
39. Le profil de Michel-Ange, le coloris de Raphaël, l'invention et la hardiesse du Parmesan, & les nuits du Bassan font un Peintre l'Idée des bons Peintres. Ce sont les quatre elements d'un parfait Peintre.

Quotation

« De la Proportion du jeune corps de 9. testes » [ndr : titre de chapitre]
Je croy que si François Mazzolin n'eut jamais peint aucune figure d'autre genre, c'est à dire, grossier, grave, ou melancolique, qu'il auroit esté admirable au monde, puis qu'il representoit avec tant d'excellence les figures gresles, porté à cela par un gentil & mignard desir conforme à son genie. […] en d’autres semblables figures contraires à telle proportion, il a donné exemple à tous les autres Peintres, comme on doit fuir cette erreur, laquelle il pouvoit semblablement éviter, puis qu'estant consideré en quelque façon comme le genie de Raphaël Urbin, il pouvoit prendre exemple du mesme Peintre […] Duquel exemple l'on peut comprendre, que le Peintre ne se doit pas arreter à une mesme proportion en toutes les figures. Parce qu'outre qu'il ne monstre aucune verité en l'histoire, il represente au vray le plus grand defaut qui soit en l'Art […]. Et afin qu'on puisse éviter cette erreur, & entendre cette proportion (qui peut encore servir aux jeunes hommes qui tiennent du beau, comme font les gresles & jovials, avec une certaine maniere gentille & hardie tout ensemble) il se faudra servir de l'exemple du S. George qui tuë le serpent, fait par Raphaël d'Urbin, […] & au Sainct Michel qui est en France dans Fontaine-bleau, & au Sainct George qu'il fit autrefois fur une table pour le Duc d’Urbin. Et ainsi chacun pourra composer par la mesme regle la proportion de ce jeune corps.

Quotation

Neither shall it then be requisite to continue that exactness, since all Drawing is but as an Hand-maid and Attendant to what you would either Grave or paint.
But by this perfection and dexterity at first, did even those renouned Masters,
Julio, Parmegian, and sometimes Polydor, himself (not to insist on Rubens and Vandyke) proceed, whose Drawings in this kind, when first they made their studies in Italy, were exceedingly curious, and finished ; though in all their more recent, and matured Designes, rather judicious then exact, because of that time which such minute finishing did usually take up ; and, that when all is done, it is still but a Drawing, which indeed conduces to the making of profitable things, but is it self none.

Quotation

Francesque Parmesan a aussi gravé plusieurs piéces, où l'on voit qu'il s'est servi du burin & de l'eau forte. La maniére de graver à l’eau forte que l'on trouva alors est une invention tres-avantageuse, & d'une grande utilité ; car quoy que les Estampes n'en soient pas si nettes que des planches qui sont gravées avec le burin, neanmoins il y a beaucoup plus d'art & d'esprit.

Quotation

Francesque Parmesan a aussi gravé plusieurs piéces, où l'on voit qu'il s'est servi du burin & de l'eau forte. La maniére de graver à l’eau forte que l'on trouva alors est une invention tres-avantageuse, & d'une grande utilité ; car quoy que les Estampes n'en soient pas si nettes que des planches qui sont gravées avec le burin, neanmoins il y a beaucoup plus d'art & d'esprit.

Quotation

I am of opinion that Francis Mazzalinus would have proved the only rare Man of the World, if he had never Painted any other kind of Pictures (as rude, gross, and melancholly) then these slender ones which he representeth with an admirable dexterity as being naturally inclined thereunto ; so that if he had only represented Apollo, Bacchus, the Nimphes, &c. he had sufficiently warranted this his most acceptable proportion, which was ever slender, and oftentimes to sleight, but when he took upon him to express the Prophets, our Lady and the like in the same ; as appeareth by his Moses at Parma, our Lady at Ancona, and certain Angells not farr from thence, and divers other things quite contrary to the Symetry they ought to have, he gave a president to all other Painters to shunne the like error : which himself might also have easily avoided, being reputed little inferiour to Raphael Urbine, whom he might have proposed to himself as a patterne ; for Raphael ever suited his personages answerable to the variety of the Natures, and Dispositions of the Parties he imitated : so that his Old Folks seem stiff and crooked, his Young Men agile and slender and so forth in the rest, which example admonisheth us, that a Painter ought not to tye himself to any one kind of proportion, in all his Figures ; for besides that he shall lose the true Decorum of the History : He shall commit a great absurdity in the Art by making all his Pictures like Twinns : […]. And for our better understanding of this kind of proportion […] Raph: Urbine hath very well expressed it in St. George fighting with the Dragon, now to be seen in the Churches of St. Victore de Fratri in Milane ; in St. Michaell at Fontainblew in France, and in that George, which he made for the Duke of Urbine on a Peice richly guilt, according to which Observation of his, every Man may dispose of this proportion in the like young Bodies, […].

Quotation

Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.

Quotation

Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?

Quotation

A Portrait is a sort of General History of the Life of the Person it represents, not only to Him who is acquainted with it, but to Many Others, who upon Occasion of seeing it are frequently told, of what is most Material concerning Them, or their General Character at least ; The Face ; and Figure is also Describ’d and as much of the Character as appears by These, which oftentimes is here seen in a very great Degree. These therefore many times answer the Ends of Historical Pictures. And to Relations, or Friends give a Pleasure greater than any Other can.
There are many Single Heads which are Historical, and may be apply’d to several Stories. I have many such ; I have for Instance a Boy’s Head of
Parmeggiano in whose Every Feature appears such an overflowing Joy, and that too not Common, but Holy, and Divine that I imagine him a little Angel rejoycing at the birth of the Son of God. I have another of Leonardo da Vinci of a Youth very Angelical, and in whom appears an Air such as Milton describes
[…]
This I suppose to be present at the Agony of our Lord, or his Crucifixion, or seeing him dead, with his Blessed Mother in that her vast Distress. Single Figures may be also thus apply’d, and made Historical. But Heads not Thus Applicable, must be reckoned in an Inferiour Class and more, or less so according as they happen to be.

Quotation

There are such Peculiarities in the turn of Thought, and Hand to be seen in Some of the Masters (in Some of their Works especially) that ‘tis the easiest thing in the World to know them at first Sight ; such as Leonardo da Vinci, Michelangelo Buonarotti, Guilio Romano, Battista Franco, Parmeggiano, Paolo Farinati, Cangiagio, Rubens, Castiglione, and some others ; And in the Divine Raffaelle one often sees such a Transcendent Excellence that cannot be found in any other Man, and assures us this must be the Hand of him who was what Shakespear calls Julius Cæsar. The foremost Man of all the World.
There are several others, who by imitating other Masters, or being of the same School, or from whatsoever other Cause have had such a Resemblance in their Manners as not to be so easily distinguish’d,
Timoteo d’Urbino, & Pellegrino da Modena, imitated Raffaelle ; Cæsare da Sesto, Leonardo da Vinci ; Schidone, Lanfranco, and others imitated Corregio ; Titian’s first Manner was a close imitation of that of Giorgione ;

Quotation

and I believe it very rarely happens, that any One Circumstance of Life is so well consider’d as it might be with the Design of extracting all possible Pleasures from it. However (besides that of Connoissance which is my main Business, and which I shall fully prosecute anon) I will not omit One which every body finds the benefit of in some measure, but which might be improv’d to a Vast Degree, and that is the getting a fine Collection of Mental Pictures ; what I mean is furnishing the Mind with Pleasing Images ; whether of things Real, or Imaginary ; whether of our own forming, or borrow’d from Others. This is a Collection which every one may have, and which will finely employ every vacant moment of ones time. I will give a Specimen or two in these in the Delicate, and in the Great kind, or to speak more like a Connoisseur, in the Parmeggiano, and in the Rafaelle Taste ;

Quotation

There are an Infinity of Artifices to Hide Defects, or Give Advantages, which come under this Head of Invention ; as does all Caprices, Grotesque, and other Ornaments, Masks, &c. together with all Uncommon, and Delicate Thoughts : such as the Cherubims attending on God when he appeared to Moses in the Burning Bush, which Rafaëlle has painted with Flames about them instead of Wings ;

Quotation

The Thoughts, and Finishings are in a great Measure seen in the Prints of such Works of which Prints are made, nor is a Drawing destitute of Colouring absolutely ; on the contrary, one frequently sees beautiful Tints in the Paper, Washes, Ink, and Chalks of Drawings ; But what is wanting in some respects is abundantly recompenc’d in Others, for in These Works the Masters not being embarrass’d with Colours have had a full Scope, and perfect Liberty, which is a very considerable Advantage, especially to some of them. There is a Spirit, a Fire, a Freedom, and Delicacy in the Drawings of Giulio Romano, Polydoro, Parmeggiano, Battista Franco, &c. which are not to be seen in their Paintings : A Pen, or Chalk will perform what cannot possibly be done with a Pencil ; and a Pencil with a thin Liquid only what cannot be done when one has a Variety of Colours to manage, especially in Oil.

Quotation

François Parmesan, qui donna certain air de grace à ses ouvrages, qui inspirent de la tendresse à quiconque les voit ; Outre cela il coloroit proprement, il fut si delicat & si exact dans le dessein, que ceux qu’il a laissé sur le papier, jettent dans l’etonnement quiconque les considere ; parcequ’on y decouvre une exactitude admirable.

Quotation

[...] Ce fut vers le commencement du seizième siécle on imagina en Italie & en Allemagne l’art d’imiter en estampes les desseins lavés, & l’espece de peinture à une seule couleur, que les Italiens appellent Chiaro-Scuro, & que nous connoissons sous le nom de Camayeux : avec le secours de cette invention on exprima le passage des ombres aux lumieres, & les différentes teintes du Lavis. Cela pourroit faire croire que feu M. le Blond, Anglois, Auteur de l’Impression qui imite la Peinture, dont nous avons parlé à la fin de la troisiéme Partie de cet Ouvrage, n’a fait que perfectionner cet Art en l’étendant à la Peinture en différentes couleurs, puisque sa méthode a pour objet d’imiter le coloris des tableaux, & les différentes teintes que le Peintre forme sur sa palette. Celui qui fit cette découverte en Italie se nomme Hugo da Carpi ; on voit de lui de fort belles choses en ce genre, qu’il a exécutées d’après les desseins de Raphaël, & du Parmesan. François Perrier, Peintre originaire de Franche-Comté, connu par quantité de beaux ouvrages, & surtout par le recueil des Statues antiques qu’il a gravées à Rome d’après les originaux : donna aussi au Public, il y a environ cent ans des Estampes tirées sur du papier gris un peu brun, dont les contours & hachûres étoient imprimées de noir, & les rehauts de blancs, le tout en forme de Camayeux, ce qui parût, au rapport de M. Bosse, non-seulement nouveau, mais encore si beau qu’il en rechercha l’invention, & voici la maniere qu’il enseigne. [...]

Quotation

[...] Ce fut vers le commencement du seizième siécle on imagina en Italie & en Allemagne l’art d’imiter en estampes les desseins lavés, & l’espece de peinture à une seule couleur, que les Italiens appellent Chiaro-Scuro, & que nous connoissons sous le nom de Camayeux : avec le secours de cette invention on exprima le passage des ombres aux lumieres, & les différentes teintes du Lavis. Cela pourroit faire croire que feu M. le Blond, Anglois, Auteur de l’Impression qui imite la Peinture, dont nous avons parlé à la fin de la troisiéme Partie de cet Ouvrage, n’a fait que perfectionner cet Art en l’étendant à la Peinture en différentes couleurs, puisque sa méthode a pour objet d’imiter le coloris des tableaux, & les différentes teintes que le Peintre forme sur sa palette. Celui qui fit cette découverte en Italie se nomme Hugo da Carpi ; on voit de lui de fort belles choses en ce genre, qu’il a exécutées d’après les desseins de Raphaël, & du Parmesan. François Perrier, Peintre originaire de Franche-Comté, connu par quantité de beaux ouvrages, & surtout par le recueil des Statues antiques qu’il a gravées à Rome d’après les originaux : donna aussi au Public, il y a environ cent ans des Estampes tirées sur du papier gris un peu brun, dont les contours & hachûres étoient imprimées de noir, & les rehauts de blancs, le tout en forme de Camayeux, ce qui parût, au rapport de M. Bosse, non-seulement nouveau, mais encore si beau qu’il en rechercha l’invention, & voici la maniere qu’il enseigne. [...]

Quotation

[...] Ce fut vers le commencement du seizième siécle on imagina en Italie & en Allemagne l’art d’imiter en estampes les desseins lavés, & l’espece de peinture à une seule couleur, que les Italiens appellent Chiaro-Scuro, & que nous connoissons sous le nom de Camayeux : avec le secours de cette invention on exprima le passage des ombres aux lumieres, & les différentes teintes du Lavis. Cela pourroit faire croire que feu M. le Blond, Anglois, Auteur de l’Impression qui imite la Peinture, dont nous avons parlé à la fin de la troisiéme Partie de cet Ouvrage, n’a fait que perfectionner cet Art en l’étendant à la Peinture en différentes couleurs, puisque sa méthode a pour objet d’imiter le coloris des tableaux, & les différentes teintes que le Peintre forme sur sa palette. Celui qui fit cette découverte en Italie se nomme Hugo da Carpi ; on voit de lui de fort belles choses en ce genre, qu’il a exécutées d’après les desseins de Raphaël, & du Parmesan. François Perrier, Peintre originaire de Franche-Comté, connu par quantité de beaux ouvrages, & surtout par le recueil des Statues antiques qu’il a gravées à Rome d’après les originaux : donna aussi au Public, il y a environ cent ans des Estampes tirées sur du papier gris un peu brun, dont les contours & hachûres étoient imprimées de noir, & les rehauts de blancs, le tout en forme de Camayeux, ce qui parût, au rapport de M. Bosse, non-seulement nouveau, mais encore si beau qu’il en rechercha l’invention, & voici la maniere qu’il enseigne. [...]