VOOSIGHEYDT (n. f.)
FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
{Doeselen, en algemeen gebreck van ’t selve.} Nu, de derde manniere van handelinge die noemtmen Doeselen; ’t welck geschiet door Boom-wol in een Schaght gesteecken, waer mede datmen de Schaduwen diemen Gearseert ofte liever Gereuselt heeft, in malkander Doeselt, dommelt en verdrijft; dat oock wel met een stomp of afgesleten Pinceel kan gedaen worden. Doch alsoo dese mannier wat sijmelachtigh, myser, en niet seer Schilderachtigh is, maer veel eer ’t Werck vande Leer-Jongens der Silversmits en Steen-houwers gelijckt; soo willen wy daer niets van seggen, als ’t gene ons daer in tegen-staet: namentlijck, datmen door het Doeselen gemeenlijck in een steenachtige Stijfvigheyt, in voosigheydt, en in verbreeckinghe vande snelle schaduwen, en vlacke parthyen vervalt; ten ware eenige kleynen en Curieuse dingen, of datmen het met groote voorsichtigheydt, gedult en langen arbeyt konde doen, sonder daer door inde geseyde gebreecken te vallen, gelijck wy wel soodanige ghehandelt hebben gesien, die seer goet waeren, maer was al voor wat onghemeens te houden.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {Doeseling and the common flaw of it.} Now, the third manner of handling one calls the Doeseling; which is done by placing Cotton in a shaft, with which one doeseled, smoothens and diminishes the shadows that one has Hatched or rather Roeseled; which can also be done with a blunt or worn Brush. Yet while this manner is a bit vague and not very Painterly, but quickly appears to be the Work of the Pupils of Silversmiths and Stone-cutters; as such we will not say much about is, except that which we do not like: namely, that by doeseling one commonly lapses into a stony stiffness, in fuzziness, and in the interruption of quick shadows and flat parts; unless it were some small or curious things, or one would do it with great caution, patience and long labor, without falling into the aforementioned flaws, as we have seen things done that way, which were very good, but this is uncommon.
Conceptual field(s)
Quotation
{Wat snel en kantigh Teyckenen sy.} Snel of Kantigh Teyckenen, is, datmen sijn schaduwen vlack of eenparigh, het sy door Artseeringh of Reuselen, aenleyt; alsoo dat de kanten rontsom haere bepalinghe van afteyckeningh teghen het licht behouden, en datmen klaerlijck sien kan, wat voor een ongeschrevene Figuere ofte gedaente soodanigen schaduwe in sijn generael heeft; Maer niet dat hare zijden verdwijnen in een dommelighe roock, of onbepaelde voosigheyt, in welck de kantigheyt van haren form niet en kan gesien worden. {Hoemen dese kantigheyt sal bekomen.} Om dit dan rechts te bekomen, soo moeten acht geven datmen de schaduwen in den begin niet te hart en maeckt. Ten anderen datmen de eene schaduwe niet te doncker noch te sterck, of te seer gevaselt en gefirtelt op de andere en set; maer telckens snel besneden, doch weynigh van Coleur verschillende, soo sult ghy te ghelijck een gaeve kantigheydt en een aengename quickachtighe sachtigheydt hebben:
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {What quick and edgy Drawing is.} Quick and Edgy drawing is, that one makes his shadows flat or even, either by Hatching or Rouseling; meaning that all the edges keep their definition of design against the light, and that one may clearly see what type of indeterminate Figure or shape such as shadow has in its Generality; However, not that its edges disappear in a dim smoke or undefined fuzziness, in which the angularity of its shape cannot be seen. {How to obtain this angularity.} To achieve this well, one should pay attention not to make the shadows too hard in the beginning. Moreover, not to place a shadow to darkly or strongly, or too vaguely [ndr: difficult terms to translate]; but always quickly cut yet little different in Color, to simultaneously have a perfect angularity and a pleasant softness:
Please consider that the different adjectives used by Goeree were difficult to translate into contemporary English. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
{Kantigh Teykenen en dommeligh Teykenen beyde een gebreck onderworpen.} Het kantigh Teyckenen, ende het sacht Teyckenen, is inden beginne, beyde een gebreck onderworpen: door het al te sacht of dommeligh Teyckenen, vervaltmen seer licht in voosigheydt; en door het snel en kantigh Teyckenen in stijvigheydt: Maer om van twee quaden ’t beste te kiesen, sal ’t nochtans beter sijn het vlack en snel Teyckenen, al isset schoon een weynigh na den stijven aert, als datmen om saght en mals te Teyckenen in een Kinderachtige manniere van voosigheydt gheraeckt: Want de stijvigheydt kan door dat middel alreede aengewesen is, in ’t korte wel overwonnen werden.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {Edgy Drawing and fuzzy Drawing are both subject to a flaw.} The edgy Drawing and the soft Drawing, are in principal both subject to a flaw: by drawing to softly or fuzzily, one easily lapses into fuzziness; and by Drawing quickly and edgily into stiffness: But to choose the best out of two evils, it would be better to draw flat and quick, even though it is a little bit too stiff, than to arrive at a childish manner of fuzziness by drawing softly and tenderly: Because the stiffness may be defeated by the method which has already been pointed out.