LEEMAN (n. m.)
TERM USED AS TRANSLATIONS IN QUOTATION
MANNEQUIN (fra.)TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
/FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
T: Hebt gy ook wel kleeren naar de leeman geschilderd?
S: Ja dat heb ik eens gedaan, maar het is zulk een gefutzel: en wat de kleeding aangaat, dat luistert zo naau niet. Maar de Kouleuren suiver te temperen, en aan te leggen, dat is wat moejelyk voorme, en ook om een ding glat te verdreiven: want het is ellendig datmen zo qualyk zagte vis-penceelen kreigen kan.
T: Neen dat schort u niet, gy verdreift u dingen al heel zagjes.
S: Ja weet gy dat, het is de ziel van de konst een gladde en malsse penseel; Ik meen dat het myn ook veel moeiten gekost heeft, want ik ontzie geen tyd, tog dat is ’t waar ’t meest om te doen is;
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] T [ndr: draughtsman]: Have you also drawn clothing after the manikin? S [ndr: painter]: Yes, I have done this once, but it is such a bother: and what the clothing is concerned, that is not so important. But to mix the colours purely, and build them up, that is a little hard for me, and also to diminish a thing smoothly: because it is miserable that it is so difficult to find soft fish-brushes. T: No, that is no problem for you, you already diminish your things very smoothly. S: Yes, do you know, a smooth and tender brush is the soul of art: I think it took me a lot of effort, because I took my time, yet that is what it is all about;
In the German translation, this term is replaced by the expression 'nach dem Leben'. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
T: […] Oeffent dan voor eerst, naar al het fraaiste dat hier te krygen is, zo Teekeningen, als Printen; voornamentlyk naar de Statuaas, en Basre-leeves van Perrier, zo naakt als Gekleed; neemende voor al wel acht, op de byzondere drachten, Cieraaden, en Ornamenten daar in gebruikelyk: Playsterbeelden, Gekleede Leeman; ’t Naakte Leven &c.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] T [ndr: draughtsman]: […] Then first practice all the beautiful things that can be found here, such as drawings and prints; especially after sculpture and bas-reliefs by Perrier, both nude and dressed; paying special attention to the specific dress, jewels, ornaments that are common in them: plaster statues, dressed manikin, the nude life etc.
Conceptual field(s)
Quotation
Het is myn vast gevoelen dat de Oeffening der plooijen niet volkomen geleerd kan worden, zonder de Leeman te gebruiken; Want wat baat het dat men zich uitmergeld met kleêren uit de Geest te Teikenen als wy ’t leeven voor ons kunnen hebben, zonder welke het onmogelyk is de natuur der Stoffe te doorgronden: daar zich, in tegendeel, veele niet anders oeffenen dan naar de Statuaas en fraaiste printen der beroemste meesters, welke hier in uitgemunt hebben: als Raphaël, Barotius, Guido, Albaan, Pousyn &c; denkende uit dezelfde reeds een gebaande weg te hebben gevonden, om tot genoegzame volkomentheid te geraken, en hun oogmerk te bereiken. Daar men nochtans weet, dat Raphaël voornaamentlyk, die gelegentheid niet gehad hebbende, echter in zyn tyd, de fraayste dingen voor den dag gekomen zyn. Nu zoude men mogen vragen, waarom eenige andere vermaarde Meesters, als Titiaan, Tintoret, Paulo Veronees, Julio Romano, Michel Angelo, Dominiquin, Bassan &c, zo goed daar in niet geoordeeld werden? de reeden is deeze, dat Raphaël het leeven gebruikt heeft, wel te verstaan een Leeman, waar door hy de natuur en eigenschap der Stoffe grondig heeft leeren onderzoeken: alhoewel men hem nogtans zou kunnen beschuldigen dat hy zyn beelden de meesten tyd met eenderly Stoffe kleeden, in voorvallen, daar de verandering genoegzaam verschillende kon geweest hebben. Evenwel moet men bekennen dat ‘er voor, noch naderhand, geen zo ervaren en Konstryk in dezelve geweest is, dan een alleen, te weten Nikolas Poussyn; echter is dit geen wonder; dewyl hy het Natuurlyke leeven onderzocht en gebruikten gelyk hem bewust was dat Raphaël gedaan had, en niet gelyk anderen die alleen zyn werk navolgden: daarom zyn zy ook slegter geweest, hebben minder kennis gehad, en meenigmaal niet van de natuur der stoffe of plooijen geweeten.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] I feel that the practice of the folds cannot be learned completely, without using a manikin; Because what use it that one strains himself with drawing clothing from the mind if we can have the life in front of us, without which it is impossible to comprehend the nature of the fabric: although many, to the contrary, do not train themselves in any other way than with the statues and beautiful prints of the most famous masters, who have excelled in this: like Raphael, Federico Barocci, Guido Reni, Francesco Albano, Nicolas Poussin etc. in the belief they have found a well-treaded road in this, to easily obtain perfection and reach their goal. Although we know, that Raphael in particular did not have this opportunity, but that the most beautiful things came to light in his time. Now we might ask, why some other famous masters, like Titian, Tintoretto, Paolo Veronese, Giulio Romano, Michelangelo, Domenichino, Bassano etc. were thought not to be so good in this. The reason is, that Raphael used the life, that is to say a manikin, through which he has learned to profoundly investigate the nature and character of the fabric: although we could still accuse him that most of the time he has dressed his figures with one type of fabric, in cases where the variety could have easily been different. Likewise we should confess that neither before nor after, none was so experienced and artful in this, than one, that is Nicolas Poussin; however this is no miracle; while he studied and used the natural life, as he was aware that Raphael had done and not like the others who only followed his [ndr: Raphael] work: this is also why they were worse, had fewer knowledge and many times did not know about the nature of the fabric or folds.
ALBANI, Francesco
BAROCCI, Frederico
BASSANO, les
IL DOMENICHINO (Domenico Zampieri)
IL TINTORETTO (Jacopo Robusti)
MICHELANGELO (Michelangelo Buonarroti)
POUSSIN, Nicolas
RAFFAELLO (Raffaello Sanzio)
RENI, Guido
ROMANO, Giulio
TIZIANO (Tiziano Vecellio)
VERONESE, Paolo (Paolo Caliari)
Conceptual field(s)
Quotation
Stelt dan uw Leeman en schikt daar de lappen op naar u schets: dezelve op verscheidene wyze vast hegtende, en trekkende van de eene zyde naar d’andere, tot dat gy eerst uw voornaamste plooyen hebt, binnen de welke alsdan de andere kleinder met schikken zullen gevonden worden.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Then position your manikin and arrange the cloths on it according to your sketch: attaching them in various manners and pulling from one side to the other, until you first have your principal folds, within which the other smaller [ndr: folds] can then be found by means of arranging.