VERLICHTERIE-KUNST (expr.)

ART OF LIMNING (eng.) · ART OF MINIATURE (eng.) · ENLUMINURE (fra.) · ERLEUCHTERY-KUNST (deu.) · ILLUMINIRKUNST (deu.)
TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
/ · ERLEUCHTERY-KUNST (deu.) · ILLUMINATING (eng.) · ILLUMINIRKUNST (deu.) · LIMNING (eng.)

FILTERS

LINKED QUOTATIONS

1 sources
4 quotations

Quotation

En of schoon datter veel aen vast is, datmen de Teycken-Konst diende te verstaen, en deswegen veel Arbeydts en Hooft-breeckingh van nooden is, om de Verlichterie-Kunde te Leeren; soo moetmen hier op weten, dat alhoewel dese Konst sulcks al vereyst, ghelijckse dat oock doet; datter evenwel veel fraye dingen inde selve konnen ghemaeckt werden, sonder heel geleert inde Teycken-Kunde te wesen: gelijck als daer dan zijn de Freuytagien, Bancketten, Vogelkens, en alderhande Looven en Bloemen welcke insonderheyt playsant voor d’Ooge zijn, en stoffe genoegh geeft van veranderlijckheyt, oock om sijnen goeden Geest en Kennis diemen besit, daer in bekent te stellen, en een roemruchtigen naem van hem te laten uytgaen. De swaere dingen, als daer zijn Beelden, Ordinantien, Beesten, Lantschappen en diergelijcke mogen Jonge Borsten, ofte die na meerder Geleertheydt staen, of alreede hebben, aenvanghen, na dat yeder tot dese andere tot andere dingen van sijn ingenium geleyt wort; oock kan het ligt gebeuren dat sommige Geestige Ionckvrouwen door ’t Oeffenen vande gheringhste Werckstucken, inde Konst, door het wel gelucken van haren Arbeyt, lust souden krijghen om verder tot de algemeenheydt deser Konst in te booren, en alsoo uytnemende te werden.

[suggested translation, Marije Osnabrugge:] And although much depends on being able to understand the Art of Drawing, for which much Work and pondering is necessary, to learn the Art of Illumination; yet one should know that although this Art needs all this that she does; that still many beautiful things can be made in this art, without being very learned in the Art of Drawing: such as the Fruit pieces, Banquets, Birds, and all sorts of Foliage and Flowers which are especially pleasant to the Eye and offer enough material of changeability, also to make one’s good Mind and Knowledge – which one has – familiar with it and radiate an illustrious name. The difficult things, such as Figures, Compositions, Animals and Landscapes and the like, may be began by Young Men who either lean towards more Knowledge, or have it already, after everyone is led towards these other [ndr: things] by other elements of his ingenuity; it can moreover easily happen that some Spirited Young Ladies by practicing the small tasks of the Art, would get the desire – because of the success of their labour – to penetrate further into the general parts of this Art and thus become excellent.

The introduction to the English translation does not follow the text of the original. [MO]

Conceptual field(s)

PEINTURE, TABLEAU, IMAGE → définition de la peinture
PEINTURE, TABLEAU, IMAGE → définition du dessin

Quotation

Aengesien dat den Liefhebber in ’t vervolgh van dese Verlichterie-Kunde, dickwils van het aenleggen, schaduwen, diepen en hoogen sal gewaeght vinden, als zijnde de voornaemste doeningen in ’t oeffenen der Water-Verwen; soo sal het noodigh zijn, kortelijk van elcks yets tot grondighe verstaningh daer van aen te mercken, wantmen sonder grondige kennis daer van te hebben, tot de volkomene oeffeninghe deser Konste niet en kan komen.
Wy beginnen dan eerstelijck het aenleggen te verklaren, zijnde het begin van alle wercken diemen in dese Konst wil aenvangen. Aenleggen dan is, soo wanneermen eenigh dingh, met eenerhande Coleur van Verwe diemen daer toe verkiest, na sijn believen vlack en eenparigh aenleyt en simpel overdeckt, sonder eenighe schaduwe of dagh waer te nemen. Aengeleyt zijnde, soo volght wanneer dat Coleur droogh is, datmen het uytschaduwe en verdiepe, ghelijckwe dat doorgaens in ’t vervolgh soo sullen noemen; en geschiet op die gront, welcke te vooren aengeleyt is; sulcks geschiet altijt door een Verwe welcke veel vetter, stercker ofte bruynder is, als die daer sy mede beleyt is: waer door dan de Parthyen van doncker en licht onderscheyden en afgepaelt werden; alsoo datmen de schaduwen, en de vlackheydt der dingen kan beseffen, en siet uytheffen, daer sy te vooren plat schenen;  (…)
Nu de derde waernemingh die is verhoogen, welcke op de lichte plaets van alle dingen, als daer den dagh sonder eenige schaduwe het sterckst opvalt, moet geschieden; en komt dese verhoogingh meest te geschieden op hooge en uytsteeckende parthyen, gelijck aen de Menschen op de Kaecken, boven op de Neus, op het Voor-hooft, Kinne, Schouderen, Borst, Billen, Elleboogh, Knyen, &c. Van gelijcken in Kleedinghen op de ployen, en vlacke deelen der Ledematen die door deselve werden uyt-gedruckt; en voorts alles wat sich boven de vlackte verheft; dit doetmen met een lichter Verwe en blyer Coleur, als daer ’t mede aengheleyt is: en verhooght het alsoo als het na sijn Trap min of meer, na het sterckste licht aerdende, verlicht is, om dat te doen ronden en voorkomen, &c. (…)
de schaduwen nu diemen op het Gront-Papier doet, komen oock over een met de schaduwen diemen in ’t Schilderen met een stercker Verwe over ’t aengeleyde heen leght; de hooghsels komen van gelijcke over een; de diepsels accordeeren met de toetsen, diemen hier en daer inde Teyckeningh inset; invoegen geen onderscheyt tussen het Teyckenen en Verlichterie-Schilderen en is, als de handelingh vande Pinceel, en datmen sich telckens inbeelt dat yeder aangeleyt Coleur daermen op Schilderen moet, een soort van Gront-papier is daermen op Teyckent, en datmen voor die tijt de handelingh van Teyckenen oeffent, diemen wassen noemt. Staet oock noch aen te mercken, datmen de schaduwen, diepsels en hooghsels alle tijt moet schicken, na dat het Coleur vande gront-vlackte is, op welckmen die komt te leggen: want die niet evenredigh zijnde, soo sullense of te hart, indiense te sterck zijn, ofte flets en Kernemelkachtigh by aldiense niet behoorlijck krachtigh en zijn.

[suggested translation, Marije Osnabrugge:] As the Amateur will often find the building up , shadowing, deepening and heightening discussed in the continuation of this Verlichterie-Kunde, as they are the principal actions in the practice of Watercolouring; as such it is necessary, to briefly mention something for the profound understanding of them, because one cannot acquire a perfect practice of this Art, without profound knowledge of it. We start first by explaining the building up, being the start of all that one wants to do in this Art. Building up is, when one builds up a thing, with any Colour of Paint that one choses for it, flat and uniformly as is desired and simply covers, without paying attention to any shadow or light. Built up, once the paint is dry, one continues by shadowing and deepening, as we will call it from now on; and it is done on the ground, which was build up beforehand; it is always done by means of a colour that is greasier, stronger or darker than the one with which it was build up: because of which the Parts of dark and light are discerned and framed; that is, that one can recognize the shadows and flatness of things, and see them rise, while they appeared to be flat before; [...] The third observation now is heightening, which should happen at the light spot of all things, where the light falls strongest without any shadow; and this heightening mostly occurs on high and protruding parts, such as on Humans on the Jaws, on top of the Nose, on the Forehead, Chin, Shoulders, Breast, Buttocks, Elbow, Knees, etc. . Similarly in Clothing on the folds, and flat parts of Limbs that are expressed by it; and furthermore everything that raises itself above the surface; this is done with a lighter Paint and happier Colour, as the one with which it is build up: and heighten it in a way as it is lit up more or less according to its level, towards the strongest light, to round it and make come forward, etc. [...] now the shadows that are made on the grounded Paper, also coincide with the shadows that, in Painting, one places over the first layer with a stronger Paint; the highlights also coincide; the depths accord with the touches, that are placed here and there in the Drawing; and there is no difference between Drawing and Illumination-painting, as the handling of the Brush, and that one often imagines that every applied Colour on which one has to Paint, is a kind of grounded paper on which one Draws, and that one practices the manner of Drawing beforehand, which is called washing. It may also be remarked, that one should always place the shadows, depths, highlights, after the Colour of the ground-surface, on which it is placed: because if these are not corresponding , they will be too hard – if they are too strong – or too weak and Buttermilk-like – if they are not sufficiently strong.

Conceptual field(s)

PEINTURE, TABLEAU, IMAGE → définition du dessin
PEINTURE, TABLEAU, IMAGE → définition de la peinture

Quotation

Dan een verstandigh Oeffenaer moet de natuer der Teycken en Schilder-Konst volgen. Maer inde verlichterie, diemen doet omtrent Printen of Gedruckte Kunst, daer moetmen letten hoedanigh den Meester en Plaet-Snyer de trecken, hier hart, daer flaeuw en sacht gemackt heeft, en soo oock aengaende de schaduwen door de Artseeringen aengewesen, op datmen daer de sterckheydt van Coleuren bequaemelijck na schicken magh, en al isset datmen in desen de Artseeringhen sachtelijck door de Verwen siet speelen, ’t salder niet en slimmer om moghen gheacht wesen.

[suggested translation, Marije Osnabrugge:] A sensible Practitioner should follow the nature of the Art of Drawing and Painting. But in the Illumination that is done regarding Prints or Printed Art, one should pay attention how the Master and Engraver has made the lines, here hard, there weak and soft, and similarly regarding the shadows that are marked by hatchings, to make the force of the Colours according to it, and although it might be that one softly sees the Hatchings through the Paints, it will not be thought of any less.

Conceptual field(s)

PEINTURE, TABLEAU, IMAGE → définition de la peinture

Quotation

Wanneermen nu Verlichterie Schildert, die men selfs Inventeert en Teyckent, Copieert, ofte dat men eenige Print-Konst natuerlijck wil Coloreeren, soo salmen oock altijdt acht geven op de eenparigheydt en vlackigheydt, en oock bysonderlijck op de houdingh, of voor en achter uytwijcken, ’t welck hier door t’onderscheyt der stercke en flaeuwe Verwen moet voortgebracht werden, met die vlack en proportioneel verminderende aen te leggen, sonder dat die eenige hardigheyt of stijvigheyt veroorsaecken.

[suggested translation, Marije Osnabrugge:] When one is Painting Illumination, that one Invents and Draws oneself, Copies or that one wants to colour some Art of Printing in a natural way, one should always pay attention to the evenness and flatness and also especially to the harmony, or moving back and forth, which should be caused by the difference between strong and weak Colours, by adding them flatly and proportionally diminishing, without them causing any hardness or stiffness.

In the English translation, this section is part of the Introduction to the second part of the book. The structure of this introduction is therefore different from the Dutch chapter (in the second edition of 1670, which we are treating here). Many of the terms are described in the English introduction, but no specific terms are used (for eenparigheid, vlakheid, houding). [MO]

Conceptual field(s)

PEINTURE, TABLEAU, IMAGE → définition de la peinture