TEKENAAR (n. m.)
TERM USED AS TRANSLATIONS IN QUOTATION
DESSINATEUR (fra.)TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
/FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
Het staet dan voor eerst by alle verstandige onfeylbaer vast, dat die een goet Schilder wil wesen, trachten moet een seecker ende volkomen Teyckenaer te zijn: {Een Schilder moet voor al een goet Teyckenaer zijn.} Gelijck wy daer van in onse Teycken-konst verscheyden aenmerckingen, tot bewijs der nootsaecklijckheyt van die Const doen. Soo is ‘et oock ten anderen noodigh dat den Schilder de Architecture ofte Bouw-kunde versta, volgens d’Exempelen van veel fraye en vermaerde Meesers die daer in hebben uytgebloncken, als in ons derde Boeck sal aengewesen werden. {Moet d’Architecture verstaen.}
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] First of all it is infallibly certain to all sensible people, that he who wants to be a good Painter, has to attempt to be a confident and perfect Draughtsman: {A Painter principally has to be a good Draughtsman.} As we offer different comments as proof of the necessity of this art in our Teycken-konst. As such is it also necessary that the Painter understands Architecture or Art of Building, following the example of many good and famous Masters who have excelled in it, as will be argued in our third Book. {Must understand Architecture.}
Goeree refers to his book on the Art of Drawing (Inleydingh tot de al-gemeene Teycken-konst…, 1668) and his book on Architecture (d’Algemeene Bouwkunde…, 1681). [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
[…] {Teycken-Konst is voornamentlijck noodigh aen de Schilder-Konst.} soo valt licht te oordeelen datse het begin en het eynde van de groot-geachte Schilder-Konst, tot indien hooghsten trap moet wesen: ghewisselijck isse ergens toe nuttigh hier isse geheel noodigh, hier moetse het alles doen, ja sy moet de Ziel wesen die de Schilder-Konst het leven geeft; want ghelijck de Ziel inden Mensche woont en het lichaem doen aengenaem wesen, alsoo geeft oock de Teyckeningh aende Schilder-Konst de levendige wercksaemheyt; en soo verr’ als de Ziel het lichaem overtreft; so verre gaet oock de Teyckeningh het Schilderen te boven. {Teycken-Konst is de Ziel van de Schilder-Konst.} De Ziel wort geseyt te konnen in wesen blijven en op haer selven buyten ’t Lichaem te bestaen: Maer het Lichaem niet ontbloot zijnde vande Ziel. Soo oock de Teycken-Kunst kan in een volmaeckte getekende af-beeldinge levendigh woonen buyten de Schilder-Konst, maer het Schilderen sonder Teyckenen is doot en levenloos, of liever niet met allen. Maer ghelijck als het Lichaem met de Ziel een volkomen Mensch uytmaeckt, even soo moet het Teyckenen en Schilderen de Schilderye voortbrengen; blijvende echter waerachtigh, dat de Teycken-Kunst in ’t bysonder aengehmerckt, ten opsicht van het Schilderen, deselve verre te boven gaet. {Men vint meer slegte Teyckenaers die wel Schilderen, dan goede Teyckenaers die slegt Schilderen.} Dit wert ons noch nader door de daeghelijckse ervarentheydt bewesen, door dien men siet datter meer Schilders dan slechte Teyckenaers en eenighsins wel Schilderen; dan goede Teyckenaers die slecht Schilderen, gevonden worden; gelijck oock van F. Iunius ten desen opsicht seer wel is aengemerckt, dat de Antique vermaerde Schilder, noyt soo seer de aengenaemheyt en kracht harer Konste en stelden, in ’t leggen der Verwen, om daar door hunnen dingen op te proncken, als wel in ’t verstandt van een overvaste Teycken-Konst.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] […] {The Art of Drawing is mostly necessary for the Art of Painting.} as such it is easy to judge that the beginning and end of the highly praised Art of Painting, is necessary until the highest level: she is certainly useful somewhere here she is necessary, here it should do everything, yes she has to be the Soul that gives life to the Art of Painting; Just like the Soul lives in Man and makes the body pleasant, similarly the Drawing provides the Art of Painting the lively action; and as far as the Soul surpasses the body; as such the Drawing surpasses the Painting. {The Art of Drawing is the Soul of the Art of Painting.} The Soul is said to be able to stay in a person and independently exist outside the Body: But the Body cannot be without the Soul. As such the Art of Drawing can exist in a perfectly drawn depiction independently from the Art of Painting, but Painting is dead and lifeless without Drawing. But like the Body makes a complete Man with the Soul, similarly Drawing and Painting have to produce the Painting; it remains true however, that the Art of Drawing in particular, in comparison to Painting, greatly surpasses it. {One may find more bad Draughtsmen who can Paint well, than good Draughtsmen who Paint badly.} This is proven to us even further by everyday experience, in which one sees that on can find more Painters than bad Draughtsmen can Paint reasonably well; than good Draughtsmen who Paint badly; just like it has been noted by F. Junius in this regard, that the famous Ancient Painter did not so much place the comeliness and power of their Art in the adding of Colours, to embellish their things, but rather in the sense of a very steady Art of Drawing.
Junius is not mentioned in the English translation. In fact, the whole comparison between Painters and Draughtsmen in the Dutch original (second edition) is missing in the English translation (after the first Dutch edition). [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
{Laetdunckentheyt van sommige die wat beginnen te kunnen.} Doch voor al en moetmen sich niet laten voorstaen, alsmen wat begint te kunnen en te kennen, datmen genoegh kan, en dinghen dadelijck om tot de Pinceel over te gaen, willende nu een Schilder en geen Teyckenaer wesen, latende uyt dat insicht terstont het Teyckenen varen; Welcke onkundige laetdunckentheyt heden ten dage veel Jonge Schilders jammerlijck onder de voet hout; niet tegenstaende wy soo veel Exempelen van brave Meesters hebben, die geduerende haer gansche leven, hun weeckelijcke Collegien waer genomen, en hare Academy-beelden gheteyckent hebben: en dat niet te hoy en te gras, als ’t haer voorquam, maer tot aen het eynde van haer leven een gewoonte van veel Teyckenen hebben gemaeckt. Gelijck de menigte van brave Teyckeningen die soo nu als dan by ’t versterf van groote Meesters tevoorschijn komen, getuygen konnen.
’t Was oock voor desen een ghebruyck binnen Roomen, en het wert ‘er noch wel geoeffent, datmen de Jeught sesthien, achtien, ja somtijts twintigh Jaren langh niet en liet doen dan Teyckenen, sonder oyt Verw’ of Pinceel inde handt te nemen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {Arrogance of some who are starting to be able to do something.} But most of all one should not pride oneself, once one begins to be able to do and know something, that one can do enough, and immediately move to the Brush, now wanting to be a Painter instead of a Draughtsman, letting go of Drawing from that perspective; Which incompetent arrogance nowadays regrettably bothers many young Painters; notwithstanding that we have so many Examples of good Masters, who during their entire life, have taken their weekly Colleges, and have drawn their Academy Figures: and all this not haphazardly, when they felt like it, but they have made a habit out of Drawing until the end of their lives. As the mass of good Drawings that now and then comes to light after the decease of great Masters, can bear witness. It used to be common in Rome, and it was practices a lot, that one did not allow the Youth to do anything else for sixteen, eighteen, yes sometimes twenty years long, than Drawing, without ever taking Paint or Brush in hand.
Conceptual field(s)
Quotation
Want schoon gy jaeren lang teykende, indien uw opletting in naeukeuricheit niet aengroeyt; en dat gy zonder oordeel alleen maer de sleur volgt, gy zult wel veel teykeningen toonen kunnen, maer geen teykenaers geworden zijn.
[BLANC J, 2006, p. 151] Et quoique vous dessiniez des années durant, si votre attention ne devient pas plus précise et si vous vous contentez sans jugement de suivre la routine, vous ferez en effet sans doute de nombreux dessins, mais vous ne serez pas devenus de véritables dessinateurs.
Conceptual field(s)
Quotation
T: Nu nog, maar ik seg dat het my veels te vroeg is, ‘k laat staan voor u. Eerst moet ik myn zinnen nog wat scherpen, en myn ooge zuiver hebben. Dan een Italiaanze Rys aangevangen, om in de Konstwerken der oude en doorlugtige meesters, ( zo Beeldhouwers als Schilder,) te zien wat ik kan, en wat my noch ontbreekt. Maar zo gy wild, gaan wy t’zaamen over 2 a 3 jaar, ondertusschen zullen wy ons best doen, om noch wat te leeren, gy in ’t teekenen, en ik in ’t Schilderen: want het is loffelyker een goed Teekenaar te zyn, als een slegt Schilder. Daar worden ook weinige Schilders gevonden die wel Teekenen, maar meer die een goede Koloriet hebben. De Teekening is gelyk een vorm, zo die goed is, zo zyn mede al de gietselen die der uitkoomen goed, dog isse gebrekkelyk, zo deugt ‘er niets van alles watter uitkomt.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] T [ndr: draughtsman]: And still, I tell you it is far too early for me, let alone for you. First I will need to sharpen my senses a bit more and obtain a pure eye. Then undertake an Italian journey, to see in the art works of the ancient and illustrious master (both sculptors and painters) what I am capable of and what I am still lacking. But if you want, we can go together in about two or three years, in the mean time we will do our best, to learn some more, you in drawing and me in painting: because it is more praiseworthy to be a good draughtsman, than a bad painter. Few painters can be found who draw well, but more who have a good colouring. The drawing is like a mold, if it is good, then all the casts that come from it are good, but if she is faulty, then all that comes from it is no good.
Conceptual field(s)
Quotation
Laaten wy in dit Hoofdstuk eens aanmerken, wat voordeel een doorlugtig Teekenaar, booven een gemeene, of Moderne kan behaalen: naamentlyk, dat hy door de kennis van ’t Proportie-beeld, uitdrukkelyk weet te verbeelden, niet alleen ’t gemeen of Moderne Schoon, maar daar en booven het uitgeleesen, en ’t volmaakste, geevende ieder het zyne klaarlyk te kennen, Koningen, Prinssen, Vorsten, Helden, Goden &c.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Let us consider in this chapter, which advantage an illustrious draughtsman could obtain above a general or modern one: namely, that he will certainly know – because of the knowledge of the proportion [ndr: of the] figure – to depict not only the common or modern beauty, but moreover the exquisite and the most perfect, clearly giving each its own, kings, princes, royals, heroes, gods etc.
Conceptual field(s)
Quotation
Om van verscheide handelingen, de beste en bequaamste te verkiezen, en aan te wennen, zullen wy tweederly voorstellen; de eerste om naar het Modél te teekenen, en d’andere om een Ordinantie uit te voeren. De eerste vaardig en vlug; om die Redens wil, dat het Leeven of Modél, zo haast verandert, en zo net niet weêr hersteld kan worden. De tweede bedaarder, met wat meerder tyd uitgevoerd, of zuiverder gehandeld: Geevende ieder voorwerp, naar dat zy voorkomen of wegwyken, min of meerder kragt. Den een kloekmoedig handelende, en d’ander Sagt en Eel: ten einde d’eene, natuurlyker wys na by schynt, en d’ander door een dunne damp beneveld, allengskens verzwakt, en uit het gezicht verdwynt. Het welk de Teekenaar, met Kreon, Pen, of Penseel, in zyn Ordinantie te weeg kan brengen, als een Schilder met Kouleuren en Penseelen. Een Graveerder niet uitgezondert, bestaand het zelve, in een handelinge der werktuigen, en gevoel der handen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] To select the best and most apt of the different manners, and get used to it, we will introduce two; the first to draw after the model, the other to execute a composition. The first [ndr: is] competent and quick; for that reason, that the life or model quickly changes and cannot easily be repaired [ndr: also: but in the same pose again]. The second [ndr: is] more modest, execute with a bit more time, or handled more purely: Providing each object, more or less power as they come forward or move away. The first handled strongly, the other soft and noble: so that the former appears closer to nature and the latter hazy by a thin mist, gradually weakened and disappearing from sight. Which the draughtsman can do with crayon, pen or brush in his composition, like a painter with colours and brushes. The Engraver not excepted, doing the same, by handling tools, and feeling of the hands.
Conceptual field(s)
Quotation
De Tekenaar bemoeit zich niet verder, dan met het geen de verhevenheid betreft; niets weetende van de hoedanigheden der stoffen, koleuren, noch tinten: zulks dat hy by gevolg alles door dag en schaduwe moet vinden. Daar en tegen heeft een Schilder meerder vryheid en voordeel; dewyl hy, buiten de schaduwe, door zijne koleuren en tinten zulks kan volvoeren.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 234:] Le dessinateur ne va pas plus loin que le relief, parce qu’il ignore tout ce qui tient aux qualités des draperies, aux couleurs locales, aux teinte, aux reflets, &tc ; de sorte qu’il doit tout trouver dans l’emploi des jours & des ombres. Ainsi le peintre a plus de ressource& plus de liberté, puisqu’outre le clair-obscur, il a les couleurs locales & la variété de leurs teintes pour exécuter ses idées.
Conceptual field(s)
Quotation
Dewyl dan de Schilders of Tekenaars dit maar voor een tydkorting gebruiken, konnen zy niet gedoogen, dat hunne concepten van anderen geoordeeld of gecorrigeerd zouden werden. Derhalven willen zy die liever zelve met etsen uitvoeren, 't geen zy met snyden bezwaarlyk, ja onmogelyk, zouden konnen te weeg brengen […]
[D'après DE LAIRESSE 1738, p. 633:] And since Painters or Designers care not to have their Designes censured and corrected by others, they chuse rather to etch them themselves, than to set about Engraving ; an Art to be mastered without much expence of Time, in getting Knowledge how to to handle the Tool ; whereby it would become rather Labour than Diversion.